مهرآب در معماری ایرانی

مهرآبه: فضای چهارسویی در جهت اصلی نیمروزی قرار داشت. منتظران ظهور آناهیتا الهه آزادیبخش و عدالت بایستی تا تابش نور مهر برروی سطح آب سنگاب صبر می‌کردند. اما در هر طلوع صبح، اوج نیمروز و غروب مهر در این نیایشگاه به نیایش می‌پرداختند.
در محور نیمروزی نیایشگاه مهرآبه ایرانیان تابلویی ظهور و پیروزی آناهیتا را نوید می‌داد.
اما مساجدی که ایرانیان مسلمان خود برپا کردند یا از تغییرکاربری و یا الهام گرفته از نیایشگاه‌های ایرانی با طرح چلیپایی چهار ایوانه بود.
مساجد چهار ایوانه باید رو به قبله ساخته می‌شدند ولی چون گنبدخانه آنها همان هسته‌‌های اولیه معماری ایرانی بود، دارای انحراف قبله می‌باشند.

فایل پاورپوینت مهرآب در معماری ایرانی | شامل 48 اسلاید

(تصویر اسلایدهای پروژه معماری)

گنبد در معماری اسلامی ایران

پوشش گنبد در ایران پییشنه ای دیرینه دارد. کمبود چوبهای استوار و کشیده که در حقیقت عنصر اصـلی پوشش تخت است، سبب شده است که پوشش سغ sagh و گنبد رواج پیدا کند و بخصوص در دهانه های وسیع تر جای پوشش تخت را بگیرد. قدیمیترین شکل های منحنی در پوشش زیرین چغازنبیل، متعلق به هزاره دوم دیده شده است.
با وقفه طولانی در دوران هخامنشی معماری درخشانی با پوشش مرتفع و مسطح در اوج قدرت و کارائی جلوه دارد ولی چه قبل و چه بعد از آن بعلت فراهم نبودن شرایط خاص اقتصادی در این دوران آوردن چوب سدر از جبل عامل و ساج از گنداره همیشه میسر نبوده و در جنگل ها و جلگه های این سرزمین هم چوب مناسب پوشش، پرورش نمی یافته است. لذا طاقهای منحنی و گنبد جای اصلی خود را به عنوان یک پدیده ساختاری و اقلیمی در معماری ایران به آسانی پیدا می کنند.
در متون موجود، دیرینه ترین گنبدی که به آن اشاره می شود مربوط به دوران اشکانی و اوایل ساسانی است. این گنبد در شهر فیروز آباد و به قطر ۱۰/۱۶ متر بنا شده است. چنانچه ابن البلخی در توصیف شهر فیروز آباد و گنبدی که در میانه شهر برپا شده می گوید: اردشیر شهر فیروزآباد، که اکنون هست بنا کرد و شکل آن مدور است چنانکه دایره پرگار باشد. در میان شهر آنجا که مثلاً نقطه پرگار باشد دکهٔ انباشته برآورده است و نام آن ایوان کرده و عرب آنرا طربال گویند و بر سر آن دکه سایها ساخته و در میان گاه آن گنبدی عظیم برآورده و طول چهار دیوار این گنبد تا زیر قبه آن هفتاد و پنج گز است و این دیوارها از سنگ خارا برآورده است و پس قبه عظیم از آجر بر سر آن نهاده و آب از یک فرسنگ از سر کوه رانده و به فواره بر این سر بالا آورده و دو غدیر است که یکی بوم پیر گویند و دیگر بوم جوان و بر هر غدیری آتشگاهی کرده است.
در دوران ساسانی گنبدسازی آنچنان رواج می گیرد و تکامل می یابد که از آن پس تا امروز پوشش گنبدی از نظر ساخت و افزیر بصورت الگو و دستور العمل کلی مورد بهره برداری قرار می گیرد.
فهرست:
علل استفاده از گنبد
کهن ترین فرم گنبد و شکل منحنی در ایران
تاءثیر فرم گنبد در ایستایی آن
فرم گنبد از دیدگاه فلسفی
اولین گنبد در ایران
تعریف هندسی گنبد
اجزاء تشکیل دهنده گنبد خانه
تحلیل و تشریح گنبد خانه
چپیره سازی: گوشه سازی- دم غازه
گوشه سازی: اسکنج- ترمبه
ترمبه : فیلپوش- ترمبه پتگین- ترمبه پتکانه
شکنج
طاق بندی یا طاقبست
کاربندی یا کاربست
تنه گنبد
گنبدهای دو پوسته میان تهی
آهیانه
انواع پوسته های آهیانه
طرز چیدن مصالح گنبد
طرز ساختن گنبد
انواع گنبد
نوع چفد های خود
خود گنبد
کوهه
طرحهایی از سقف ها ی مسجد جامع اصفهان
منابع و ماءخذ


فایل پاورپوینت گنبد در معماری اسلامی ایران | شامل 145 اسلاید

(تصویر اسلایدهای پروژه معماری)

آب و معماری

احترام ایرانیان به آب توسط اردوسیو آناهیتا فرشته آب و احترام به درختان و پرستیدن آنها در ایران قدیم وجود داشت (چنین چون بود مردم گز پرست - شاهنامه)بعدها در اروپا بصورت احترام به چاه (بویژه در انگلستان ) و گذاردن درختان کریسمس در کلیساها شد.
آنچه که امروز در اروپا در کلیساها در سنگدانی دست به آب می زنند رسمی است که از معابد میترا و مهر آب ایرانیان گرفته شده است . به طور کلی فرهنگ اسلامی و ایران با همه شئون خود در فرهنگ مسیحی رخنه کرد و البته بر پویایی ( دینامیسم )آن افزوده است .
آب در فرهنگ و معماری ایرانی:
آب در ایران به علت خصوصیات اقلیمی که وسعت زیادی از سرزمین با کمبود آب مواجه بوده است و خشکسالیهای طولانی مدت که بوجود می آمد در نتیجه نیاز به اسطوره ای برای آفرینش آب و حاصلخیز کردن سرزمین بیشتر مورد توجه قرار می گرفت. و این باعث می شود که آب در ایران مظهر تقدس و پاکی شود و مورد پرستش قرار گیرد.
آب در هنر ایرانی، منزلتی والا داشته و بعنوان مظهر حیات، صفا، مسرت روانی یاد شده است. هنرهای برگرفته از آب، جدا از اندیشه ها و اعتقادات ایرانیان چون مقدس و پاک، زندگی بخش، گذرا، آرامش بخش نمی باشد.


فایل پاورپوینت آب و معماری | شامل 22 اسلاید
فایل ورد آب و معماری | شامل 12 صفحه

(تصویر اسلایدهای پروژه معماری)

بررسی مسکن ایرانی با توجه به هرم مزلو

در این پروژه به بررسی مسکن ایرانی با توجه به هرم مزلو در ادوار گذشته از دوره سنگی تا دوره پهلوی پرداخته شده است.

انواع پلان در تپه زاغه:

1- خانه هایی با بیش از یک فضای روباز که متعلق به خانوارهای با پایه اقتشاد دامداری بوده.

2- خانه هایی با بیش از یک واخد مسقف برای خانوارهای با پایه اقتصاد کشاورزی بوده اند.

3- خانه های دارای فضای مسکونی، دامی و انبار کشاورزی برای خانوارهایی با پایه اقتصاد دامداری و کشاورزی.

4- خانه هایی کوچک با یک اتاق نشیمن و یک انباری کوچک و خیاط برای خانوارهایی که از طریق کار کردن برای سایر گروه ها امرار معاش می کردند.

معماری ماد

در حدود هزاره اول پیش از میلاد بود که گروههایی از اقوام آریایی به ایران مهاجرت کردند یا به تعبیر دیگر مادها و پارسها در نیمه دوم قرن نهم پیش از میلاد در تاریخ ظاهر گردیدند. مادها در بدو ورود به ایران در شرق دریاچه ارومیه ، در سرزمینی به نام «مادای /آمادای» ساکن شدند.

بررسی هنر ماد با کمبود مدارک موجود، کار سهل و آسان نیست ، قطعآ مادها هم مانند اسلاف خویش برخوردار از آثار معماری قابل بحثی بوده اند. مؤید این مطلب آثار بدست آمده از کاوشهای باستان شناسی تپه هگمتانه و همچنین معماری صخره ای است که از آنها به جای مانده است. بر همین اساس معماری مادی را در دو بخش بررسی می کنیم.

الف : معماری صخره ای ب: آثار معمولی ( آزاد)

فهرست:

دوره سنگ

بنای بررسی شده : تپه زاغه

دوره سنگ

بنای بررسی شده : تپه حسنلو

دوره اورارتو

بنای بررسی شده : مسکن اورارتو

دوره ماد

بنای بررسی شده : فخریکا و دکان داوود

دوره ماد

بنای بررسی شده : تپه باباجان

دوره ماد

بنای بررسی شده : تپه نوشیجان

دوره هخامنشی

بنای بررسی شده : خانه مسکونی هخامنشی

دوره هخامنشی

بنای بررسی شده : خانه مسکونی هخامنشی

دوره پارسی

بنای بررسی شده : کاخ فیروزآباد

دوره صفویه

بنای بررسی شده : خانه داوید

دوره صفویه

بنای بررسی شده : کاخ چهل ستون

دوره قاجاریه

بنای بررسی شده : خانه مستوفی

دوره قاجاریه

بنای بررسی شده : خانه لباف

دوره قاجاریه

بنای بررسی شده : خانه نواب رضوی

دوره قاجاریه

بنای بررسی شده : شمس العماره

دوره قاجاریه

بنای بررسی شده : عمارت مسعودیه

دوره قاجاریه

بنای بررسی شده : خانه مدرس

دوره قاجاریه

بنای بررسی شده : خانه

دوره قاجاریه

بنای بررسی شده : خانه

دوره پهلوی

بنای بررسی شده : خانه باقری ها

فایل پاورپوینت بررسی مسکن ایرانی با توجه به هرم مزلو | شامل 137 اسلاید

(تصویر اسلایدهای پروژه معماری)

دانلود فایل ورد مسجد جامع اصفهان

مسجد جامع تجربیات معماری سیزده قرن تاریخ شهر اصفهان را در بردارد و به همین لحاظ میتوان کلیه سبکهای تاریخ معماری ایران را در آن شناسائی نمود. ایجاد انواع جرزها و ستونهای آجری – طاق و چشمه های پوششی – ایوانها و گنبدهای عظیم ورودیها و سردربهای گوناگون در ترکیب کلی مجموعه ای را تشکیل میدهد که میتوان به آن دائره المعارف معماری ایران اطلاق نمود.
از آن گذشته با تحولاتیکه در قرن پنجم هجری – دوازدهم میلادی – در آن بوجود آمد مسجد شبستانی قبلی به مسجد چهار ایوانی تبدیل گردید و این شیوه جدید نام طرح مسجد ایرانی را بخود منسوب نمود و ار آن دوره اکثر مساجد جامع شهرهای بزرگ ایران با همین سبک چهار ایوانی ساخته شدند و حتی در بعضی از مساجد موجود از قبل نیز تغییراتی ایجاد نمودند تا به مسجد چهار ایوانه تبدیل گردد و این الگو حتی به سرزمینهای مسلمان نشین خارج از ایران نیز تسری پیدا نمود. بنابراین عمده ترین ارزش معماری مسجد جامع اصفهان آن است که نقش الگوی پیش آهنگ در تاریخ معماری ایران را ایفا نموده است.
فهرست:
مقدمه
موقعیت مسجد جامع در شهر اصفهان
خلاصه معرفی اصفهان
مشخصات بنا
ارزشهای معماری
سازه های ساختاری و تکنولوژیک مسجد
ارزشهای تزئینی
کتیبه ها و لوحه های تاریخی مسجد
ارتباط مسجد با شخصیتهای مهم تاریخی
تاثیرات مسجد در روند شکل گیری و شهر سازی شهر اصفهان
مقایسه تحلیلی بنای مسجد جامع اصفهان با مساجد دیگر
اصالت مسجد
نتیجه گیری
شرح و معرفی بنا
معرفی مسجد جامع اصفهان
مرحله اول - قرن دوم هجری سال 156
مرحله دوم - قرن سوم هجری سال 226
مرحله سوم - قرن چهارم هجری سالهای 324 الی 442
اقدامات دوره سلجوقی
مرحله چها رم - قرن پنجم و ششم هجری قمری سالهای 443 تا 590
گنبد جنوبی مشهور به خواجه نظام الملک
قرن پنجم هجری – قرن یازدهم میلادی
گنبد شمالی معروف به تاج الملک
قرن پنجم هجری – یازدهم میلادی
ایوان شمالی – معروف به صفه درویش
قرن ششم هجری – دوازدهم میلادی با الحاقات قرون سیزدهم و چهاردهم
ایوان جنوبی معروف به ایوان صاحب
قرن ششم هجری – دوازدهم میلادی – با انجام تعمیرات تا قرن هفدهم میلادی
ایوان شرقی معروف به صفه شاگرد
قرن ششم هجری – دوازدهم میلادی – با تغییرات انجام شده تا قرن هیجدهم
ایوان غربی معروف به صفه استاد
قرن ششم هجری – دوازدهم میلادی با تغییرات ایجاد شده تا قرن هیجدهم
توسعه بخش جنوب شرقی مسجد مشهور به کتابخانه سلجوقی
قرن ششم هجری – دوازدهم میلادی
اقدامات دوره ایلخانی – تالار یا نمازخانه الجایتو
اقدامات دوره مظفری
مسجد مصلی و شبستان بیت الشعاء
اقدامات دوره تیموریان
توسعه مسجد و ایجاد شبستان در جبهه جنوب غربی مسجد
اقدامات دوره صفوی
منطقه جنوب غربی مسجد جامع ( شبستان موصوف به صفوی)
اصلاحات و تعمیرات داخلی
عملیات داخل مدرسه مظفری در شرق مسجد
مقبره علامه مجلسی در جبهه شمال غربی مسجد
احداث شبستان زمستانی
اقدامات دوره قاجار
اقدامات مرمتی دوره های اخیر
مطالعات و کاوشهای باستانشناسی در مسجد جامع اصفهان
ورودیهای مختلف مسجد
وضعیت کنونی مسجد
گزارشات قبلی
منابع



فایل ورد مسجد جامع اصفهان | شامل 57 صفحه

(تصویر اسلایدهای پروژه معماری)