مسجد جامع تجربیات معماری سیزده قرن تاریخ شهر اصفهان را در بردارد و به همین لحاظ میتوان کلیه سبکهای تاریخ معماری ایران را در آن شناسائی نمود. ایجاد انواع جرزها و ستونهای آجری – طاق و چشمه های پوششی – ایوانها و گنبدهای عظیم ورودیها و سردربهای گوناگون در ترکیب کلی مجموعه ای را تشکیل میدهد که میتوان به آن دائره المعارف معماری ایران اطلاق نمود.
از آن گذشته با تحولاتیکه در قرن پنجم هجری – دوازدهم میلادی – در آن بوجود آمد مسجد شبستانی قبلی به مسجد چهار ایوانی تبدیل گردید و این شیوه جدید نام طرح مسجد ایرانی را بخود منسوب نمود و ار آن دوره اکثر مساجد جامع شهرهای بزرگ ایران با همین سبک چهار ایوانی ساخته شدند و حتی در بعضی از مساجد موجود از قبل نیز تغییراتی ایجاد نمودند تا به مسجد چهار ایوانه تبدیل گردد و این الگو حتی به سرزمینهای مسلمان نشین خارج از ایران نیز تسری پیدا نمود. بنابراین عمده ترین ارزش معماری مسجد جامع اصفهان آن است که نقش الگوی پیش آهنگ در تاریخ معماری ایران را ایفا نموده است.
فهرست:
مقدمه
موقعیت مسجد جامع در شهر اصفهان
خلاصه معرفی اصفهان
مشخصات بنا
ارزشهای معماری
سازه های ساختاری و تکنولوژیک مسجد
ارزشهای تزئینی
کتیبه ها و لوحه های تاریخی مسجد
ارتباط مسجد با شخصیتهای مهم تاریخی
تاثیرات مسجد در روند شکل گیری و شهر سازی شهر اصفهان
مقایسه تحلیلی بنای مسجد جامع اصفهان با مساجد دیگر
اصالت مسجد
نتیجه گیری
شرح و معرفی بنا
معرفی مسجد جامع اصفهان
مرحله اول - قرن دوم هجری سال 156
مرحله دوم - قرن سوم هجری سال 226
مرحله سوم - قرن چهارم هجری سالهای 324 الی 442
اقدامات دوره سلجوقی
مرحله چها رم - قرن پنجم و ششم هجری قمری سالهای 443 تا 590
گنبد جنوبی مشهور به خواجه نظام الملک
قرن پنجم هجری – قرن یازدهم میلادی
گنبد شمالی معروف به تاج الملک
قرن پنجم هجری – یازدهم میلادی
ایوان شمالی – معروف به صفه درویش
قرن ششم هجری – دوازدهم میلادی با الحاقات قرون سیزدهم و چهاردهم
ایوان جنوبی معروف به ایوان صاحب
قرن ششم هجری – دوازدهم میلادی – با انجام تعمیرات تا قرن هفدهم میلادی
ایوان شرقی معروف به صفه شاگرد
قرن ششم هجری – دوازدهم میلادی – با تغییرات انجام شده تا قرن هیجدهم
ایوان غربی معروف به صفه استاد
قرن ششم هجری – دوازدهم میلادی با تغییرات ایجاد شده تا قرن هیجدهم
توسعه بخش جنوب شرقی مسجد مشهور به کتابخانه سلجوقی
قرن ششم هجری – دوازدهم میلادی
اقدامات دوره ایلخانی – تالار یا نمازخانه الجایتو
اقدامات دوره مظفری
مسجد مصلی و شبستان بیت الشعاء
اقدامات دوره تیموریان
توسعه مسجد و ایجاد شبستان در جبهه جنوب غربی مسجد
اقدامات دوره صفوی
منطقه جنوب غربی مسجد جامع ( شبستان موصوف به صفوی)
اصلاحات و تعمیرات داخلی
عملیات داخل مدرسه مظفری در شرق مسجد
مقبره علامه مجلسی در جبهه شمال غربی مسجد
احداث شبستان زمستانی
اقدامات دوره قاجار
اقدامات مرمتی دوره های اخیر
مطالعات و کاوشهای باستانشناسی در مسجد جامع اصفهان
ورودیهای مختلف مسجد
وضعیت کنونی مسجد
گزارشات قبلی
منابع
فایل ورد مسجد جامع اصفهان | شامل 57 صفحه
(تصویر اسلایدهای پروژه معماری)