بررسی استرس آور های ارگونومیک در کارکنان

عنوان مقاله: بررسی استرس آور های ارگونومیک در کارکنان

قالب بندی: word

قیمت: 2300 تومان

شرح مختصر:

ارگونومی و رابطه آن با میزان بهره وری و کارائی سازمان بحثی مهم و اساسی برای هر سازمان می باشد که در سا لهای اخیر بصورت فزاینده ای مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. کارکنان ادارات تربیت بدنی نیز همانند سایر کارمندان با عوامل استرس آور شغلی بسیاری درگیر هستند که در این تحقیق به یکی از آنها پرداخته شد. هدف از انجام این تحقیق بررسی وضعیت ارگونومیکی کارکنان ادارات تربیت بدنی استان گلستان بوده است. به همین منظور پرسشنامه ای با روائی و پایائی مناسب (94/0 آلفای کرونباخ) به صورت پستی در اختیار کل جامعه قرار گرفت و پس از تکمیل، اطلاعات مربوط به120 نفر( 93مرد و 27 زن) به عنوان نمونه های تحقیق با استفاده از مدل های آماری ، در سطح معنی داری ( 05/0 و 01/0p ≤ ) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج تحقیق نشان داد از نظر جنسیت، وضعیت تاهل, سن و سابقه کار, میزان استرس شغلی ناشی از وضعیت ارگونومی, در بین کارمندان تفاوت معنی داری مشاهده نشده است. اما از نظر وضعیت استخدامی میزان استرس شغلی ناشی از وضعیت ارگونومی متفاوت بود. برای نمونه، استرس ناشی از وضعیت ارگونومی در کارکنان رسمی بیشتر از سایر کارکنان بود. این تحقیق نشان داد که توجه به شرایط فیزیکی و ارگونومی محیط کار در بررسی و تحلیل عوامل استرس زای شغلی کارمندان بسیار مهم است.

بررسی مقایسه ای استرس شغلی در بین مدیران و دبیران

عنوان پایان نامه: بررسی مقایسه ای استرس شغلی در بین مدیران و دبیران(همراه با پرسشنامه و کار آماری)

پروزه تحقیقاتی جهت اخذ درجه کارشناسی رشته علوم تربیتی-گرایش مدیریت و برنامه ریزی آموزشی

فرمت فایل: word

تعداد صفحات: 245

شهر مختصر:

هدف از این مطالعه تعیین میزان استرس شغلی فرهنگیان شهرستان...می باشد که در دو بخش آموزش و اداری مشغول به کار می باشند . این پژوهش یک مطالعه توصیفی و از نوع پیمایشی است که در سال 1389 با همکاری سازمان آموزش و پرورش انجام گرفته است.

جامعه آماری فرهنگیان مقطع متوسطه 714 نفر می باشد و از بین آنها با استفاده از جدول کرجس و مورگان افراد نمونه در دو قسمت فوق انتخاب شدند یعنی 100 نفر در قسمت اداری که 48 نفر مرد و 52 نفر زن بودند و 230 نفر در قسمت آموزشی که 100 نفر مرد و 130 نفر زن انتخاب شدند و مورد بررسی قرار گرفتند .

ابزار گردآوری داده ها دو پرسشنامه می باشد که هر پرسشنامه از دو بخش تشکیل شده است. بخش اول مشخصات فردی مانند جنسیت ، سابقه ی کار، نوع شغل، وضعیت تأهل ، تحصیلات، محل کار، حجم دانش آموزان و کار اضافی را مورد پرسش قرار می دهد و بخش دوم استرس شغلی را که فرد تجربه می کند مورد ارزیابی قرار می دهد که در این قسمت دو پرسشنامه جداگانه در نظر گرفته شده است.

پرسشنامه اول پرسشنامه ای است که خانم وفایی و با عنوان پرسشنامه شغلی معملان ایران و بر اساس پرسشنامه کوپر ساخته است و دارای 65 گویه است و افرادی که به تدریس اشتغال دارند به آن پاسخ داده ­اند و پرسشنامه ای که توسط آقای قاسمی به راهنمایی دکتر علاقه بند و دکتر دلاور با عنوان پرسشنامه استرس شغلی مدیران و معاونان ساخته است و دارای 32 سوال می باشد و مدیران و معاونان به آن پاسخ داده اند . هر سوال به صورت یک پیوستار 5 درجه ای (هیچ، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد) در نظر گرفته شده است و به ترتیب نمره های 1-2-3-4-5 به آن اختصاص یافته است.

نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد بین میزان استرس افرادی که به تدریس اشتغال دارند و همچنین میزان تحصیلات ، سابقه تدریس، وضعیت تأهل و اضافه کار این افراد رابطه معناداری وجود ندارد.

بین میزان استرس افرادی که شغل اداری دارند و همچنین با توجه به سابقه کار ، وضعیت تاهل ، حجم دانش آموزان و وضعیت مسکن آنها رابطه معناداری وجود ندارد.

بین میزان استرس افرادی که شغل اداری دارند با توجه به سطح تحصیلات آنها رابطه معناداری وجود دارد و هر چه سطح تحصیلات این افراد بالاتر رفته است استرس شغلی آنها نیز افزایش یافته است.

 فهرست مطالب

فصل اول: کلیات پژوهش... 1

1-1- مقدمه1

1-2- بیان مسئله3

1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش5

1-4- اهداف پژوهش7

1-4-1- هدف کلی:7

1-4-2- هدف های جزئی:7

1-5- فرضیه های پژوهش7

1-6- سوالات پژوهش9

1-7- تعاریف واژه های نظری و عملیاتی9

فصل دوم: ادبیات تحقیق.. 12

2-1- بخش اول: مباحث نظری12

2-1-1- تاریخچه مطالعات مربوط به فشارهای عصبی و روانی12

2-1-2- استرس و گرایش های آن:17

2-1-3- عوامل ایجاد کننده فشار های عصبی و روانی:20

2-1-4- تغییرات عمده در زندگی به عنوان عوامل موثر بر بروز فشارهای عصبی و روانی:21

2-1-5- درگیری های زندگی روزانه، منبعی جهت ایجاد فشارهای عصبی و روانی:27

2-1-6- تفاوت های فردی و فشارهای عصبی و روانی28

2-1-7- شخصیت و فشار های عصبی و روانی:30

2-1-8- عوامل ایجاد کننده استرس درون سازمانی ( فشارزاهای شغلی):34

2-1-9- عدم امنیت شغلی:37

2-1-10- تقاضای مربوط به روابط متقابل (مناسبات انسانی در محیط کار):45

2-1-11- حمایت اجتماعی:46

2-2- بخش دوم: پیامدهای فشارهای عصبی و روانی48

2-2-1- پیامدهای روانی استرس:53

2-2-2- پیامد های رفتاری فشارهای عصبی و روانی:55

2-2-3- پیامد های سازمانی فشارهای عصبی و روانی:56

2-2-4- تسلط بر موقعیت ها و شرایط محیطی فشارزا:58

2-2-5- خود خواهی دیگر خواهانه و احساس مفید بودن:59

2-2-6- توصیه در مورد مشکلات کمی کار و فقر شغلی و رفع استرس ناشی از فشار زمانی63

2-2-7- استرس شغلی معلم64

2-2-8- مشکلات ناشی از شرایط نا مطلوب کاری معلم70

2-2-9- مشکلات رفتاری دانش آموزان72

2-2-10- استرس شغلی، از افسانه تا واقعیت77

2-2-11- منابع اصلی استرس79

2-2-12- اثرات استرس در محیط کار97

2-2-13- علل فشار روانی معلمان115

2-3- بخش سوم: مروری بر تحقیقات انجام شده پیرامون استرس شغلی131

2-3-1- پژوهش های انجام شده در ایران:139

فصل سوم: روش تحقیق.. 155

3-1- مقدمه155

3-2- پیمایش155

3-3- جامعه آماری تحقیق155

3-4- روش نمونه گیری155

3-5- ابزار گردآوری اطلاعات156

3-6- اعتبار علمی ابزار گردآوری اطلاعات156

3-7- روش تجزیه و تحلیل داده ها158

3-8- روش و نحوه اجرای پژوهش158

فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق.. 160

4-1- مقدمه160

4-2- توصیف نمونه دبیران160

4-3- توصیف نمونه مدیران165

4-4- بررسی فرضیات پژوهش169

فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات.. 188

5-1- مقدمه188

5-2- اشاره به نتایج پژوهش188

5-3- محدودیت های پژوهش189

5-4- پیشنهادات اجرایی190

5-5- پژوهش های آتی191

5-6- بررسی نتایج خود با نتایج داخلی و خارجی191

پیوست194

فهرست منابع203

چکیده لاتین218

 فهرست جداول

جدول 2-1: رویدادهای زندگی فشارزا از هولمز و راهه (1367)، (ول-وارد، 1373، صص 76-75)22

جدول شماره 2-2: مقایسه رویدادهای عمده فشارزا در تحقیقات مختلف26

جدول 2-3: عامل های فیزیکی استرس در محیط کار:42

جدول 2-4: خلاصه ای از پیامدهای فردی استرس56

جدول 2-5: درجه بندی استرس حوادث زندگی هولمزوراهه(منبع سارافینو 2006، ص 164)96

جدول 3-1: توزیع نمونه آماری فرهنگیان به تفکیک اداری و آموزشی156

جدول 3-2 : تناظر سوال های پرسشنامه مدیران و معاونان با هر یک از مولفه ها157

جدول 4-1: فراوانی های مربوط به جنسیت دبیران160

جدول 4-2: فراوانی های مربوط به سطح تحصیلات دبیران161

جدول 4-3: فراوانی های مربوط به سابقه تدریس یا کار دبیران162

جدول 4-4: فراوانی های مربوط به وضعیت تأهل دبیران163

جدول 4-5: فراوانی های مربوط به کار اضافی دبیران163

جدول 4-6: فراوانی های مربوط به محل تدریس یا کار دبیران164

جدول 4-7: جمع استرس شغلی دبیران164

جدول 4-8: فراوانی های مربوط به جنسیت مدیران165

جدول 4-9: فراوانی های مربوط به سطح تحصیلات مدیران165

جدول 4-10: فراوانی های مربوط به سابقه تدریس یا کار مدیران166

جدول 4-11: فراوانی های مربوط به وضعیت تأهل مدیران167

جدول 4-12: فراوانی های مربوط به محل تدریس یا کار مدیران167

جدول 4-13: نمره استرس شغلی مدیران168

جدول 4-14: میانگین و انرحاف استاندارد نمرات استرس شغلی دبیران بر حسب جنس169

جدول 4-15: نتایج آزمون T در مورد مقایسه نمرات استرس شغلی دبیران بر حسب جنس170

جدول 4-16: میانگین و انحراف استاندارد نمرات استرس شغلی دبیران با توجه به سطح تحصیلات171

جدول 4-17: نتایج آزمون F در مورد تفاوت بین میانگین نمرات استرس شغلی دبیران با توجه به سطح تحصیلات آنها172

جدول 4-18: میانگین و انحراف استاندارد نمرات استرس شغلی دبیران با توجه به سابقه تدریس آنها173

جدول 4-19: نتایج آزمون F در مورد مقایسه نمرات استرس شغلی دبیران با توجه به سابقه تدریس آنها174

جدول 4-20: میانگین و انحراف استاندارد نمرات استرس شغلی دبیران با توجه به وضعیت تأهل175

جدل 4-21: نتایج آزمون T در مورد مقایسه میانگین نمرات استرس شغلی دبیران با توجه به وضعیت تاهل176

جدول 4-22: میانگین و انحراف استاندارد نمرات استرس شغلی دبیران بر حسب اضافه تدریس177

جدول 4-23: نتایج آزمون T در مورد مقایسه میانگین نمرات استرس شغلی دبیران با توجه به اضافه تدریس178

جدول 4-24: میانگین و انحراف استاندارد نمرات استرس شغلی مدیران بر حسب جنسیت179

جدول 4-25: نتایج آزمون T در مورد مقایسه نمرات استرس شغلی مدیران با توجه به جنسیت آنها180

جدول 4-26: میانگین و انحراف استاندارد نمرات استرس شغلی مدیران با توجه به سطح تحصیلات آنها181

جدول 4-27: نتایج آزمون F در مورد مقایسه نمرات استرس شغلی مدیران با توجه به سطح تحصیلات آنها182

جدول 4-28: میانگین و انحراف استاندارد نمرات استرس شغلی مدیران با توجه به سابقه کار آنها183

جدول 4-29: نتایج آزمون F در مورد مقایسه نمرات استرس شغلی مدیران با توجه به سابقه کار آنها184

جدول 4-30: میانگین و انحراف استاندارد نمرات استرس شغلی مدیران بر حسب وضعیت تاهل185

جدول 4-31: نتایج آزمون T در مورد مقایسه نمرات استرس شغلی مدیران با توجه به وضعیت تأهل آنها186

فهرست نمودارها

نمودار2-1: گرایش پاسخ نسبت به استرس (ول-وارد، 1373، ص 14)18

نمودار 2-2: گرایش تاثیر متقابل نسبت به استرس،(ول-وارد، 1373، ص 16)19

نمودار 2-3: سطح بهینه فشارهای عصبی و روانی (طوسی، 1368، ص 76).20

نمودار 2-4: جنبه های شیمیایی (جسمانی ) استرس (ول-وارد، 1373،ص 19)52

نمودار 4-1: میانگین نمرات استرس شغلی دبیران بر حسب جنس170

نمودار 4-2: میانگین نمرات استرس شغلی بین دبیران بر حسب تحصیلات172

نمودار 4-3: میانگین نمرات استرس شغلی دبیران با توجه به سابقه تدریس174

نمودار 4-4: میانگین نمرات استرس شغلی دبیران با توجه به وضعیت تأهل176

نمودار 4-5: میانگین نمرات استرس شغلی دبیران بر حسب اضافه تدریس178

نمودار 4-6: میانگین نمرات استرس شغلی مدیران بر حسب جنسیت180

نمودار 4-7: میانگین نمرات استرس شغلی مدیران با توجه به سطح تحصیلات آنها182

نمودار 4-8: میانگین نمرات استرس شغلی مدیران با توجه به سابقه کار آنها184

نمودار 4-9: میانگین نمرات استرس شغلی مدیران بر حسب وضعیت تأهل186

پایان نامه بررسی فرسودگی شغلی دبیران زن مراکز پیش دانشگاهی شهر تهران

چکیده

فرسودگی شغلی شامل احساس خستگی عاطفی ، مسخ شخصیت و عدم موفقیت فردی در کار است. این پژوهش فرسودگی شغلی دبیران زن مراکز پیش دانشگاهی دولتی شهر تهران را مورد بررسی قرار داد . روش تحقیق توصیفی و از نوع زمینه یابی است . نمونه این تحقیق 134 نفر از دبیران زن مراکز پیش دانشگاهی دولتی شهر تهران بودند که با استفاده از روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند . ابزار تحقیق پرسشنامه فرسودگی شغلی بوده که به روش محقق ساخته تهیه شد . نتایج تحقیق نشان داد که فرسودگی شغلی دبیران در مولفه های خستگی عاطفی ، مسخ شخصیت ، عدم موفقیت فردی کمتر از سطح متوسط می باشد . و بین سن با فرسودگی شغلی دبیران و همچنین میزان تحصیلات ، تعداد سالهای تدریس و نوع ماده درسی و فرسودگی شغلی دبیران تفاوت معنی داری بدست نیامد . در مورد ارتباط تعداد سالهای تدریس در دوره پیش دانشگاهی و فرسودگی شغلی در دو مولفه خستگی عاطفی و مسخ شخصیت رابطه معنی داری بدست نیامد، و فقط در ارتباط مولفه سوم یعنی عدم موفقیت فردی با فرسودگی شغلی تفاوت معنی دار بود .

تعداد صفحات 94 word

فهرست مطالب

فصل اول

مقدمه ........................................................................................................... 2
بیان مسأله..................................................................................................... 3
اهمیت مسأله............................................................................................... 4
اهداف تحقیق.............................................................................................. 5

1-4-1- هدف کلی تحقیق................................................................................... 5

1-4-2- هدف جزئی تحقیق................................................................................ 5

سؤالات تحقیق............................................................................................ 6
تعاریف متغیرها........................................................................................... 7
تعاریف عملیاتی......................................................................................... 9

فصل دوم

2-1- مقدمه.......................................................................................................... 11

2-2- فرسودگی شغلی........................................................................................ 11

2-3- رویکردهای مختلف به فرسودگی شغلی............................................... 14

2-3-1- رویکرد بالینی ...................................................................................... 14

2-3-2- رویکرد روان شناختی – اجتماعی..................................................... 16

2-3-3- رویکرد تبادلی...................................................................................... 17

2-3-4- مدل کاپنر.............................................................................................. 19

2-4- رویکرد ساختاری...................................................................................... 20

2-4-1- سازمان................................................................................................... 21

2-4-2- جو سازمانی.......................................................................................... 21

2-4-3- تئوری سیستم های اجتماعی و جو سازمانی................................... 22

2-4-4- جو سازمانی و روابط سازمانی........................................................... 23

2-4-5- شاخص های جو سالم سازمانی......................................................... 24

2-4-6- بهداشت روانی..................................................................................... 25

2-4-7- روحیه.................................................................................................... 26

2-4-8- ویژگی های مدرسه سالم.................................................................... 26

2-5- مراحل فرسودگی شغلی........................................................................... 27

2-5-1- ماسلاچ.................................................................................................. 27

2-5-2- پستونچی............................................................................................... 28

2-5-3- مراحل فرسودگی شغلی معلمان (ساراسون)..................................... 30

2-6- عوامل فرسودگی شغلی............................................................................ 30

2-7- نشانه های فرسودگی شغلی.................................................................... 33

2-8- عوارض فرسودگی شغلی........................................................................ 34

2-9- استرس شغلی............................................................................................ 34

2-9-1- منابع استرس شغلی............................................................................. 35

2-9-2- ارتباط استرس شغلی با تحلیل رفتگی.............................................. 37

2-10- تحلیل رفتگی وشخصیت...................................................................... 41

2-10-1- تحلیل رفتگی و شغل آموزگاری..................................................... 43

2-11- فشار روانی............................................................................................. 45

2-11-1- آثار تخریبی فشار روانی در تدریس.............................................. 46

2-11-2- راههای کاهش فشار روانی معلمان................................................ 46

2-12- پیشینه پژوهش........................................................................................ 48

2-12-1- تحقیقات داخلی................................................................................. 48

2-12-2- تحقیقات خارجی.............................................................................. 54

فصل سوم

3-1- طرح تحقیق................................................................................................ 58

3-2- جامعه آماری.............................................................................................. 58

3-3- متغیر مستقل و وابسته............................................................................... 58

3-4- روش نمونه گیری ................................................................................... 58

3-5- ابزار اندازه گیری...................................................................................... 59

3-6- پایایی و روایی تحقیق.............................................................................. 59

3-7- ابزار تجزیه و تحلیل داده ها................................................................... 59

فصل چهارم

4-1- مقدمه.......................................................................................................... 61

4-2- تجزیه و تحلیل داده ها ........................................................................... 62

فصل پنجم

5-1- مقدمه.......................................................................................................... 85

5-2- بحث ونتیجه گیری .................................................................................. 85

5-3- پیشنهادها.................................................................................................... 91

5-4- محدودیتها.................................................................................................. 91

منابع............................................................................................... 92

فهرست جداول

جدول 4-1 – توزیع فراوانی مرتبط با متغیر سن دبیران................................. 62

جدول 4-2 – توزیع فروانی مرتبط با متغیر میزان تحصیلات دبیران............ 64

جدول 4-3 – توزیع فروانی مرتبط با متغیر تعداد سالهای تدریس دبیران... 66

جدول 4-4 – توزیع فروانی مرتبط با متغیر تعداد سالهای تدریس در پیش دانشگاهی 68

جدول 4-5 – توزیع فروانی مرتبط با متغیر نوع درس مورد تدریس.......... 70

جدول 4-6 آمار توصیفی مرتبط با بررسی وضعیت مولفه خستگی عاطفی. 72

جدول 4-7 آمار توصیفی مرتبط با بررسی وضعیت مولفه مسخ شخصیت.. 72

جدول 4-8 آمار توصیفی مرتبط با بررسی وضعیت مولفه عدم موفقیت فردی 73

جدول 4-9 بررسی وضعیت موجود دیدگاه دبیران نسبت به خستگی عاطفی 74

جدول 4-10 بررسی وضعیت موجود دیدگاه دبیران نسبت به مسخ شخصیت 76

جدول 4-11 بررسی وضعیت موجود دیدگاه دبیران نسبت به عدم موفقیت فردی 78

جدول 4-12 بررسی مقایسه ای فرسودگی شغلی با تأکید بر سطوح سنی.. 80

جدول 4-13 بررسی مقایسه ای فرسودگی شغلی با تأکید بر مدرک تحصیلی 81

جدول 4-14 بررسی مقایسه ای فرسودگی شغلی با تأکید بر تعداد سالهای تدریس 82

جدول 4-15 بررسی مقایسه ای فرسودگی شغلی با تأکید بر تعداد سالهای تدریس در پیش دانشگاهی............................................................................................................................... 84

جدول آزمون تعقیبی LSD مرتبط با جدول 15............................................. 85

جدول 4-16 بررسی مقایسه ای فرسودگی شغلی با تأکید بر نوع درس مورد تدریس (نوع تدریس) 86

فهرست نمودارها

نمودار 4-1 نمودار مرتبط با توزیع فراوانی جدول شماره 1......................... 63

نمودار 4-2 نمودار مرتبط با توزیع فراوانی جدول شماره 2......................... 65

نمودار 4-3 نمودار مرتبط با توزیع فراوانی جدول شماره 3......................... 67

نمودار 4-4 نمودار مرتبط با توزیع فراوانی جدول شماره 4......................... 69

نمودار 4-5 نمودار مرتبط با توزیع فراوانی جدول شماره 5......................... 71

نوبت کاری و عوارض آن

عنوان مقاله: نوبت کاری و عوارض آن

قالب بندی: word

قیمت: 2300 تومان

شرح مختصر:

نوبت کاری یکی از عوامل استرس زای شغلی بشمار می آید که بخش رو به تزایدی از جمعیت مشغول بکار را در سطح جهان تحت تأثیر قرار داده است ، و همچنین از عوامل زیان آور محیط کار در حیطه ارگونومی سازمانی است و می تواند از جنبه های گوناگون اثراتی نامطلوب بر بهره وری سازمان و همچنین کیفیت زندگی کاری انسان، تاثیر بر تندرستی جسمانی و روانی، ایمنی و زندگی خانوادگی و اجتماعی فرد نوبتکار برجای گذارد.

نوبت کاری، هر نوع کاری که به طور منظم و معین در بیرون از دریچه زمانی کار روزانه (7 صبح تا 6 بعدازظهر) انجام پذیرد را نوبت کاری گویند و دارای انواع مختلفی است که شامل : شیفت‌های ثابت که فرد به طور معمول در یک شیفت کار می کند (مثلا شبکار)، شیفت در گردش که فرد در شیفت های مختلف کار می کند و ساعت کاری برنامه ریزی نشده است، و شیفت‌های گوش به زنگ نوع ویژه‌ای از نوبتکاری است ( که در موارد اورژانسی گروه ویژه‌ای از کارکنان برای انجام وظایف خود فراخوانده می شوند )می باشد. اما پراستفاده‌ترین نظام شیفتی ، نظامی است که تولید یا خدمت در شیفت های 8 ساعته تنظیم می شود و به شیفت های: صبح، عصر و شب مشهور می باشند. اصطلاح نوبتکاری وقتی استفاده می شود که کاری در یک دوره کاری روز زمانبندی می‌شود، یا وقتیکه بیشترساعتهای کاری خارج از روز های معمول هفته، نظیر: عصر، شب یا شیفت های آخر هفته اتفاق می‌افتد

ارزیابی عوامل استرس زای شغلی مدیران آموزشی مدارس متوسطه مناطق نوزده گانه شهر تهران

عنوان پایان نامه: ارزیابی عوامل استرس زای شغلی مدیران آموزشی مدارس متوسطه مناطق نوزده گانه شهر تهران

فرمت فایل: word

تعداد صفحات: 124

شرح مختصر:

امروزه، استرس یا فشار روانی، یکی از مسائل همه گیری است که انسانها به آن مبتلا می‌باشند. دامنه نفوذ استرس از زندگی فردی به زندگی سازمانی سریع است. عوامل فشار روانی (استرس زاها)، هرآنچه که باشند، در موقعیت های مختلف آثار و عواقبی را برای انسان به همراه دارند. در این میان، مدیران را یکی از حساسترین قشرها در برابر فشار روانی معرفی نموده اند. (ابزری، 1379، ص 115)

تحقیق حاضر به منظور ارزیابی عوامل استرس زای شغلی مدیران آموزشی دبیرستانهای شهر تهران تهیه و تدوین گردیده است. برای انجام این تحقیق، یک سوال اصلی و سه فرضیه فرعی تدوین گردید که سوال اصلی عبارتست از: از نظر مدیران آموزشی، از عوامل امکانات فیزیکی نامناسب، سنگینی کار، عدم امکان رشد حرفه ای، روابط نامناسب کاری، ویژگیهای نقش و مسائل و مشکلات مالی، کدام تاثیر بیشتری در ایجاد استرس دارند؟

در فرضیات فرعی تحقیق به مقایسه نظرات مدیران زن و مرد، متخصص و غیرمتخصص و بر سابقه و کم سابقه پرداخته شده است جامعه آماری تحقیق، شامل کلیه مدیران مدارس متوسطه شهر تهران در سال تحصیلی 82-81 می باشد، که از بین آنها، 174 نفر از طریق روش نمونه گیری تصادفی- سهمیه ای با استناد به جدول مورگان انتخاب شدند، به منظور انجام پژوهش، پرسشنامه ای با 35 سوال از نوع بسته با استفاده از مقیاس پنج گزینه‌ای لیکرت، در بین مدیران مدارس پنج منطقه از مناطق 19 گانه آموزش و پرورش تهران توزیع گردید و پس از جمع آوری و طبقه بندی اطلاعات، با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

نتایج حاصل از آزمون سوال تحقیق نشان داد که میزان اهمیت و تاثیر عوامل فشارزا به صورت زیر می باشد: مسائل و مشکلات مالی (با میانگین رتبه ای 59/4 بعنوان مهمترین منبع فشارزا)، عدم امکان رشد حرفه ای (با میانگین رتبه ای 71/3)، روابط نامناسب کاری (با میانگین رتبه ای 47/3)، سنگینی کار (با میانگین رتبه ای 40/3)، ویژگیهای نقش (با میانگین رتبه ای 14/3) و امکانات فیزیکی نامناسب (با میانگین رتبه ای 70/2 بعنوان کم اهمیت ترین منبع فشارزا). در مورد فرضیات فرعی: 1- تفاوت بین دیدگاه مدیران آموزشی زن و مرد راجع به عوامل استرس زا فقط در مورد عامل روابط نامناسب کاری معنادار است. 2- تفاوت بین دیدگاه مدیران آموزشی متخصص و غیرمتخصص فقط در مورد عامل سنگینی کار معنادار است. 3- تفاوت بین دیدگان مدیران با سنوات خدمت کم و سنوات خدمت زیاد معنادار نیست.

فهرست مطالب

فصل اول- کلیات تحقیق

مقدمه......................................................................... 1

بیان مساله.............................................................................. 2

ضرورت و اهمیت موضوع.............................................................. 3

اهداف پژوهش.......................................................................... 4

سوال و فرضیات پژوهش........................................................ 5

تعریف واژه های اساسی................................................................. 6

فصل دوم- مبانی نظری تحقیق

مقدمه............................................................................... 9

تاریخچه استرس........................................................................ 10

استرس..................................................................... 13

ماهیت فشار روانی.................................................................. 15

نظریه های استرس...................................................... 16

استرس بعنوان پاسخی درونی.......................................................... 16

عوامل محیطی استرس.............................................................. 18

استرس بعنوان کنش متقابل....................................................... 18

مدل خبرپردازی................................................ 20

مقابله بعنوان پاسخی درونی.................................................. 21

مقابله متکی بر منابع محیط...................................................... 22

مقابله از راه کنش متقابل........................................... 22

فیزیولوژی فشار روانی.............................................. 23

شخصیت نوع B,A................................................ 26

علائم و نشانه های استرس................................................ 27

عوامل موثر در تشدید یا کاهش فشار روانی................................... 29

علل استرس................................................................... 30

ده فرمان برای کنترل استرس................................... 32

استرس شغلی.................................................... 34

تقسیم بندی مشاغل برحسب استرس................................... 36

رابطه میان استرس و قابلیت اجرای کار................................... 37

عوامل استرس زای شغلی............................................................... 39

1. حوزه اجتماعی و فرهنگی....................................................... 40

از خود بیگانگی و بی‌هنجاری........................................................ 40

آب و هوا، رژیم غذایی و عوامل مشابه آن............................................... 41

رانندگی.................................................................. 41

زندگی در شهر در مقایسه با زندگی در روستا................................. 41

2. حوزه خانواده....................................................... 42

3. حوزه شغلی.............................................................. 43

ویژگیهای نقش....................................................................... 44

ویژگیهای شغل.................................................46

روابط میان- فردی........................................................... 47

جو و ساختار سازمانی................................................ 48

روشهای مدیریت منابع انسانی و فن آوری و خصوصیات مادی........................ 49

فن آوری خصیصه های مادی......................................................... 51

هزینه های استرس شغلی............................................................... 53

استراتژیهای مقابله با استرس در سازمان.................................................. 54

پیشنه تحقیقات...................................................................... 56

تحقیقات خارجی..............................................................56

تحقیقات داخلی..................59

خلاصه فصل .................................................................... 62

فصل سوم- روش تحقیق

مقدمه.........................64

روش تحقیق..................................................................... 64

جامعه تحقیق............................................................. 65

نمونه و روش نمونه گیری.............................................................. 65

روش و ابزار گردآوری اطلاعات.......................................................... 67

پرسشنامه................................................................ 68

عنوان صفحه

 تعیین اعتبار و روایی......................................................... 69

روشهای آماری تجزیه و تحلیل داده ها................................. 70

فصل چهارم- تجزیه و تحلیل داده های تحقیق

مقدمه..............................................................................72

الف- توصیف ویژگیهای جمعیت شناختی................................... 72

ب- بررسی آماری سوال و فرضیات تحقیق....................................... 83

بررسی آماری سوال اصلی تحقیق................................................. 83

بررسی آماری فرضیات تحقیق................................................... 84

نتیجه گیری................................................................ 90

فصل پنجم- نتیجه گیری و پیشنهادات

مقدمه....................................................................... 91

خلاصه......................................................... 92

نتیجه گیری................................................................. 93

پیشنهادات.................................................... 97

پیشنهادات اجرایی................................................. 97

پیشنهادات پژوهش........................................ 98

محدودیتهای تحقیق................................................... 99

منابع فارسی............................................... 100

منابع لاتین................................................ 104

ضمائم..................................................

فهرست جداول

 جدول 1-3: حجم آمار و نمونه پنج ناحیه آموزش و پرورش.......................... 67

جدول 2-3: عوامل استرس زای شغلی و سوالات مربوطه......................... 69

جدول 1-4: توزیع فراوانی نمونه پژوهش برحسب جنسیت......................... 72

جدول 2-4: توزیع فراوانی نمونه پژوهش برحسب تحصیلات................ 74

جدول 3-4: توزیع فراوانی نمونه پژوهش برحسب رشته تحصیلی................... 76

جدول 4-4: توزیع فراوانی نمونه پژوهش برحسب سنوات مدیریت..................... 78

جدول 5-4: شاخص نمرات توصیفی عوامل استرس زا برحسب جنسیت.............. 80

جدول 6-4: شاخص نمرات توصیفی عوامل استرس زا برحسب تخصص................ 81

جدول 7-4: شاخص نمرات توصیفی عوامل استرس زا برحسب سنوات مدیریت...... 82

جدول 8-4: بررسی عوامل استرس زای شغلی مدیران....................... 83

جدول 9-4: بررسی میانگینهای رتبه ای عوامل استرس زا به تفکیک جنسیت و

نتایج آزمون U- مان ویتنی.................................. 85

جدول 10-4: بررسی میانگینهای رتبه ای عوامل استرس زا به تخصص و نتایج آزمون

U- مان ویتنی...................... 87

جدول 11-4: بررسی میانگینهای رتبه ای عوامل استرس زا به سنوات خدمت و

نتایج آزمون U- مان ویتنی........... 89

  فهرست اشکال

 نگاره شماره 1-2: استرس بعنوان پاسخ درونی............... 17

نگاره شماره 2-2: مدل تاثیر متقابل............................. 20

نگاره شماره 3-2: فیزیولوژی استرس......................... 24

نگاره شماره 4-2: رابطه میان استرس و قابلیت اجرای کار............................... 28

نگاره شماره 5-2: عاملهای مادی استرس در محیط کار..................... 52