عرفان در شعر سهراب سپهری

عنوان تحقیق: عرفان در شعر سهراب سپهری

فرمت فایل: word

تعداد صفحات: 94

شرح مختصر:

بی هیچ شکی‏، «ادبیات معاصر»ایران، چشمه ای بس شگرف و شفاف از «کوه بلند و گراسنگ» ادبیات کلاسیک است. گذشته همیشه چراغی روشنفرا راه آینده است و هر امروزی ریشه در دیروزدارد. گرچه ادبیات معاصرایران از، مشروطه تا روز گار ما، مشحون از «تأملات اجتماعی سیاسی»است، امّا هیچگاه از «اندیشه های اومانیستی و عرفانی»خالی نبوده و نیست.

در بین شاعران معاصر، سهراب سپهری بیشترین تأملات عرفانیرا داشته و هشت کتاباو سرشار از «اصطلاحات عرفانی»است. بسیاری از ناقدان ادبی، عرفان سهراب را، متأثر از عرفان هندیمی دانند و حتی از اینکه او شاعری سیاسی نیست، بر او حمله های ناروا کرده و ارزش شعراو را به سخره گرفته اند.

آنچه مسلم است، سهراب از عرفان هندی بسیار سود جسته است همچنانکه حافظ بزرگ نیز از ایران قبل از اسلام بهره ها گرفته است، امّا اینگونه اقتباس ها، از ارزش عرفانی و هنری شعر او نمی کاهد، همچنانکه استفاده از مغ، مغبچه و صدها اصطلاح از این دست از ارزش کار حافظ نکاسته است.

ما در این مقاله با بررسی منظومه ها و اشعار سهراب کوشیده ایم تا آنجا که مقدور است تأثرات و تأملات عرفانی او را نشان دهیم و بویژه به این نکته، بسیار توجه کرده ایم که سهراب ورای اصطلاحات و کلماتی که استفاده کرده است، از عرفان اسلامی بسیار متأثر بوده و عملاً همان باورهای عرفای خراسان را در شعر خود به زیبایی بیان کرده است.

در واقع سهراب باورهای عرفان کهن ایرانی را با خلاقیت و زبانی نو در اشعار خود نقاشی کرده است و جان و تن در زلال اندیشه های پاک عطار، سنایی، مولانا و حافظ شسته است. پرداختن به توحید، هبوط آدم، سرّ عشق، رابطه عاشق و معشوق، آزادی اندیشه و مخالفت با سطحی نگری و یکسو نگاهی، تماماً در شعر او هویداست و نشانگر دغدغه های عرفانی و صوفیانه اوست. این توجه سهراب به عرفان اسلامی و ایرانی بس مورد توجه جوانان ایرانی قرار گرفته و تا حدّی خلاء فرهنگی در این زمینه را پر کرده است. این مقاله بیان برخی از ویژگیهای عرفانی شعر سهراب است که در کمال ایجاز و اختصار به رشتة تحریر آمده است.

فهرست مطالب

چکیده. 2

مقدمه. 3

بیان مسئله. 4

تاریخچه نظری تحقیق. 5

تعریف عرفان. 5

تعریف عرفان در شعر سپهری. 6

هدف تحقیق. 7

زندگینامه. 7

آثار سهراب. 8

عرفان در شعر سهراب سپهری و نگاه اسطوره ای او. 11

لائوتسه، بودا و سپهری. 13

اندیشه اسطوره ای-عرفانی در سهراب. 17

عرفان در شعر سهراب سپهری. 18

سهراب سپهری از دیدگاه روانشناختی. 24

«صدای پرتنهایی». 29

عرفان در شعر نشانی سهراب. 51

فلسفه ی عرفان زندگی از زبان سهراب سپهری. 56

سهراب سپهری-شاعر عرفان و سپیدی. 66

سهراب‌ سپهری‌ و عرفان‌ بودایی‌ او. 71

نتیجه گیری. 90

منابع و پی نوشت ها 91