کهکشانها
دنیاى بزرگ ما از تعداد بى شمارى اَبر خوشه تشکیل شده که میلیاردها کهکشان را در خود
جاى داده است. کهکشان ها مجموعه هاى بسیار بزرگى هستند که از ستارگان، گاز و غبار
تشکیل شده اند. میلیاردها سال پیش توده هاى عظیم ماده عالم اولیه بر اثر گرانش بسیار
بالاى خود در هم رمبیدند و کهکشان ها را به وجود آوردند. در درون کهکشان ها میلیون ها
ستاره وجود دارد که اندازه تعدادى از آنها ده ها بار بزرگ تر از خورشید است. بیشتر
کهکشان ها در خوشه هاى همبسته با گرانش متشکل از سه تا سه هزار کهکشان مجتمع
شده اند. پیشتر گمان بر این بود که فضاى میان کهکشان ها خلاء کامل است اما امروزه
دانشمندان با توجه به مشاهدات جدید رصدى به این نتیجه رسیده اند که این فضاى میا ن
کهکشانى اصلاً خالى نیست و اجرام بسیارى در فضاى میان کهکشان ها وجود دارد .
بزرگ ترین کهکشان ها داراى یک تریلیون و کوچکترین کهکشان ها داراى 10 میلیون ستاره
هستند. فضاى خالى بین ستارگان را گازهاى میان ستاره اى پر کرده اند که از هیدروژن
تشکیل شده اند. ستارگان جدید در میان همین گازهاى میان ستاره اى متولد مى شوند .
به علت وسعت بیکران دنیا و گستردگى هستى براى سنجش فواصل کهکشان ها و اجرام
استفاده مى شود. (Parsec) دوردست آسمانى به جاى کیلومتر از واحدى به نام پارسک
26 سال نورى و معادل 206 هزار واحد نجومى است. واحد نجومى / هر پارسک برابر 3
٢
مقدار فاصله زمین تا خورشید و برابر صد و پنجاه میلیون کیلومتر است. هر ثانیه (AU)
نورى سرعت نور در یک ثانیه است که نزدیک به 300 هزار کیلومتر در ثانیه است. یک
سال نورى نیز معادل مسافتى است که نور در یک سال طى مى کند.
کهکشان ها از لحاظ شکل ظاهرى به سه دسته تقسیم مى شوند :
کهکشان هاى مارپیچى: در تمامى کهکشان هاى مارپیچى گاز و غبار در درون قرص مرکزى
است. در این گونه از کهکشان ها ستارگان در بازوهاى مارپیچى تشکیل مى شوند. کهکشان
است Sb تقسیم مى شوند. کهکشان ما از نوع Sc وSb ، Sa هاى مارپیچى خود به سه رده
که بازوهاى مارپیچى بازى دارد و فراوانى گاز در آن به اندازه مناسب است. ابرهاى ماژلانى
بزرگ و کوچک که در حدود 50 هزار پارسک از کهکشان ما فاصله دارند