بررسی و معرفی پتانسیل ها وجاذیه های گردشگری جزیره قشم

عنوان پروژه: بررسی و معرفی پتانسیل ها و جاذیه های گردشگری جزیره قشم

گروه علوم انسانی-پروژه کارشناسی-رشته ی مدیریت-گرایش جهانگردی

فرمت فایل: word

تعداد صفحات: 127

شرح مختصر:

هدف کلی این پروژه بررسی و معرفی پتانسیل ها وجاذبه های گردشگری جزیره قشم می باشد. . در ادامه راهکار هایی برای تقویت گردشگری پایدارارائه می شود .برای انجام این پژوهش از روش های مختلف گرد­آوری اطلاعات شامل کتابخانه ای،کاوش های اینترنتی ومطالعات میدانی استفاده شده است.

روش بکار رفته در این آزمون روش همبستگی و همخوانی می باشد. جامعه آماری در این پژوهش کلیه مسافران  که به شهر قشم سفر کردند می باشد. روش نمونه گیری در این پژوهش بصورت در دسترس بود.نمونه در این پژوهش 50 تا از مسافران به شهر قشم با استفاده از فرمول مورگان انتخاب شد. روش جمع آوری اطلاعات این تحقیق روش کتابخانه ای و پرسشنامه ای می باشد.

برای بررسی فرضیات پژوهش و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. دراین پژوهش ازپرسشنامه ای که پیرامون جاذبه های توسعه گردشگری که شامل24سوال به صورت 5 گزینه ای می باشد(بسیارموافق،موافق،بی نظر،مخالف،بسیارمخالف ) استفاده شده است.ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه ای است که مدیرت زمان را مورد سنجش قرار می دهد و ضریب الفای کرونباخ آن 917/0 است که نشان از پایایی بالای پرسشنامه است. تجزیه وتحلیل نتایج حاصل ازاین پژوهش استفاده ازنرم افزارSPSSواستفاده ازآمارتوصیفی انجام شده است.

فهرست مطالب

چکیده: فصل اول کلیات تحقیق

1-1- مقدمه. 12

1-2- بیان مساله. 13

1-3-اهداف تحقیق.. 13

1-3-1-هدف میدانی.. 13

1-3-2- اهداف بنیادی... 14

1-4- روش پژوهش.... 14

1-5- روش های گردآوری اطلاعات... 14

1-6- سوالات تحقیق.. 14

1-7- فرضیه های تحقیق:15

1-8- چارچوب نظری... 15

1-9- تعاریف اصطلاحات و مفاهیم.. 17

 فصل دوم ادبیات تحقیق

2-1- نگاهی به ویژگی های تاریخی ،جغرافیایی و پتانسیل های گردشگری جزیره قشم.. 20

2-2- قشم در یک نگاه. 23

2-3- نگاهی اجمالی به جاذبه ها24

2-3-1- ساحل تخم گذاری لاک پشت های پوزه عقابی.. 24

2-3-2- دره ستاره. 24

2-3-3- غار نمکدان(طولانی ترین غار نمکی دنیا). 24

2-3-4- جزایر ناز. 24

2-3-5- تنگه چاهکوه. 24

2-3-6- جزیره مرجانی هنگام-بازیگوشی دلفین.. 25

2-3-7- جنگل های حرا25

2-3-8- موزه ژئوپارک..... 25

2-3-9- آکواریوم پروانه طلایی.. 25

2-3-10- قلعه پرتغالی ها26

2-3-11- پارک ساحلی زیتون.. 26

2-3-12- مجتمع تفریحی و گردشگری ساحل طلایی.. 26

2-3-13- غار تاریخی خوربس.... 26

2-3-14- چاه های تاریخی تلا.. 26

2-3-15- پارک ایران زمین.. 26

2-3-16- بندر تاریخی لافت با بادگیر های دیدنی.. 27

2-3-17- باغ موزه گیاه شناسی.. 27

2-3-18- کارگاه لنج سازی... 27

2-3-19- گورستان انگلیسی ها27

2-3-20- غارهای خربس(یاخوربس). 27

2-4- جغرافیای سیاسی.. 28

2-5- بنادر مهم صیادی و تجاری... 31

2-6- جزیره ها31

2-6-1- جزیره هنگام. 31

2-6-2- جاذبه روستای قدیم و جدید هنگام. 32

2-6-3- جاذبه تاسیسات بندری انگلیسی ها32

2-6-4- جاذبه سنگ مادر و دختر. 32

2-6-5- جاذبه کوه و خاک های قرمز. 33

2-6-6- جاذبه پارک کروکودیل نوپک..... 33

2-6-7- جزیره لارک..... 33

2-6-8- جزیره هرمز. 34

2-6-9- کوه های خوراکی هرمز. 34

2-6-10- قلعه پرتغالی‌ها35

2-7- جغرافیای انسانی جزیره قشم.. 36

2-7-1- مهاجرت:36

2-7-2- زبان و گویش:36

2-7-3- دین و مذهب:36

2-7-4- جغرافیای طبیعی.. 36

2-7-5- مساحت جزیره. 37

2-8- زمین‌شناسی قشم.. 37

2-8-1- تاریخچه زمین‌شناسی و تکتونیک منطقه:37

2-9- سواحل.. 38

2-10- آب و هوا38

2-11- چشمه‌های جزیره قشم.. 38

2-11-1- چشمه کارگه. 38

2-11-2- چشمه گوری:39

2-11-3- چشمه‌های دامنه کوه نمکدان.. 39

2-12- پوشش گیاهی قشم.. 39

2-13- حیات جانوری... 39

2-13-1- مهره‌داران قشم:40

2-13-2- دوزیستان و خزندگان جزیره قشم:40

2-13-3- پرندگان قشم.. 40

2-14- جغرافیای اقتصادی... 41

2-14-1- پالایشگاه گاز گَوَرزین.. 41

2-15- بررسی تاریخچه خلیج فارس وحاکمیت برخی از جزایر آن.. 42

2-16- پیشینه تاریخی جزیره قشم.. 44

2-17- افسانه های محلی.. 48

2-18- آداب و رسوم. 48

2-18-1- جشن ها:48

2-18-2- پوشاک:57

2-18-3- شتر یکی از حیوانات محبوب جزیره:58

2-19- خوراکی های محلی.. 59

2-19-1- فاله. 59

2-19-2- نان محلی جزیره. 59

2-19-3- نان خمیر. 59

2-19-4- ادویه های جنوبی:59

2-20- جاذبه های اصلی.. 60

2-20-1- جاذبه های طبیعی.. 60

2-20-2- جاذبه های تاریخی وفرهنگی.. 66

2-20-3- جاذبه های دست ساز. 70

2-21- نقاط قوت جزیره قشم:71

2-22- نقاط ضعف جزیره قشم:72

2-23- آسیب های زیست محیطی خشک کردن دریا:72

2-24- فرصت های جزیره قشم:74

2-25- تهدید های جزیره قشم:74

2-26- اثرات گردشگری و پیشنهادها جهت توسعه. 75

2-27- چالشهای موجود در توسعه گردشگری ایران:75

 فصل سوم روش تحقیق

3-1- طرح پژوهش.... 77

3-2- جامعه آماری... 79

3-3-روش اجرای پژوهش.... 79

3-3-1- انتخاب آزمودنی.. 79

3-3-2- انواع روشهای نمونه گیری... 79

3-4-روش جمع آوری اطلاعات... 80

3-5- روش جمع آوری اطلاعات این تحقیق.. 81

3-6- روش آماری تجزیه وتحلیل داده ها82

3-7- ابزارپژوهش.... 82

3-8- اعتباروروایی ابزار اندازه گیری... 82

3-9-تجزیه وتحلیل داده ها82

 فصل چهارم:تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق

4-1- نتایج توصیفی.. 83

4-2-نتایج استنباطی.. 93

4-3- اعتبار یابی.. 99

4-4- نتایج آزمون فرضیه ها99

 فصل پنجم:خلاصه و نتیجه گیری کلی، راه حل ها و پیشنهادات، محدودیت ها

5-1- نتایج به دست آمده. 100

5-2- پیشنهادات و راه حل ها100

5-3- محدودیت ها101

5-3-1- محدودیت های تحقیق.. 101

5-4 پیشنهادات... 102

منابع و مآخذ :103

ضمائم.. 105

عکس ها و نقشه ها105

 فهرست جداول

جدول 4-1 گرایش های مرکزی و شاخص های مرکزی مولفه های تهیه بلیط... 83

جدول4-2: خلاصه داده های ضریب همبستگی پیرسون برای فرضیه اول پژوهش.... 92

جدول4-3: خلاصه داده های ضریب همبستگی پیرسون برای فرضیه دوم پژوهش.... 93

جدول4-4: خلاصه داده های ضریب همبستگی پیرسون برای فرضیه سوم پژوهش.... 94

جدول4-5: خلاصه داده های ضریب همبستگی پیرسون برای فرضیه چهارم پژوهش.... 95

جدول4-6: خلاصه داده های ضریب همبستگی پیرسون برای فرضیه پنجم پژوهش.... 96

جدول4-7: خلاصه داده های ضریب همبستگی پیرسون برای فرضیه ششم پژوهش.... 97

مشهد مقدس،ناجی گردشگری بین المللی در ایران

مهمترین وجه صنعت گردشگری در کشورهایی که از این صنعت به عنوان اهرمی برای به حرکت درآوردن چرخ های اقتصادی خود بهره می برند استفاده از ظرفیت های گردشگر ورودی است.در صورتی که صنعت گردشگری کشوری فاقد درآمد ارزی باشد می توان مدعی بود که این بخش از مدار اصلی خود خارج شده و در رسیدن به اهداف عالیه خود ناکام خواهد ماند.

وقتی در سال 200 هجری ق خلیفه وقت امام هشتم شیعیان را مجبور به یک هجرت اجباری کرد این سرزمین ایران بود که با اشتیاق میزبان قدمهای پر برکت ایشان شد و پس از آنکه تیرهای خصم هم آغوشی آن امام و یارانش را تاب نیاورد این خاک خراسان بود که میزبان پیکر نور باشد و تا به امروز که چشمه رحمت سلاله نبی اکرم(ص) آبرودار خاک این سرزمین می باشد.

مشهد مقدس میعادگاه مومنانی ایست که از هر کوی و برزن به سوی امام خویش رهسپار شده اند تا از این حوض کوثر جرعه ای نصیبشان شود.این وصال به معشوق،رنج سفر را بر شیفتگانش آسان نموده و امروزه شاهد هستیم که مشهد مقدس بالاترین میزان گردشگر مذهبی را در سراسر کشور به خود اختصاص داده است.

زیارت و انجام اعمال مذهبی مهمترین عامل سفر در بین مردم است.از طرفی یکی از مهمترین بخش های صنعت گردشگری،گردشگری مذهبی است.ایران با داشتن چند شهر مذهبی همچون مشهد،قم،شیراز و شهر ری ظرفیت بالایی در جذب گردشگر مذهبی از سراسر دنیا دارد.

شایان ذکر است در صورت ایجاد یک مدیریت جامع و طراحی یک برنامه هدفمند که در سایه اجرای همه جانبه آن از سوی تمامی نهادهای زیربط در صنعت گردشگری قرار گیرد،می توان بخشی از گردشگر مذهبی- شیعه را به بازدید از اماکن مذهبی ترغیب و در ادامه شرایطی برای بازدید او از دیگر نقاط گردشگری ایران فراهم آورد.این استراتژی میتواند میزان ورود گردشگر خارجی را به ایران افزایش و مدت ماندگاری او را بالا ببرد و در نهایت به یکی از اهداف عالیه گردشگری که همان درآمد ارزی برای کشور است دست پیدا کرد.

مشهد مقدس،مهمترین و بهترین پایگاه برای رسیدن به این هدف است.

MEDICAL TOURISM: AN ASSESSMENT ON TURKEY

As a result of rapid globalization in healthcare services, humankind was introduced with the new form of medical tourism, and the direction of new medical tourism is completely different than the traditional one. In the old form of medical tourism, people travel to the developed countries to get advanced treatment that is not possible in their less developed countries; whereas, this condition reversed with the emergence of new form (Carrera and Bridges, 2006). In the new conjuncture, people started to travel abroad, especially to the developing countries like India, Thailand and Taiwan (Crooks et al., 2011). Many countries started to investigate the ways to benefit from the opportunities provided by the medical tourism as both exporter and importer of healthcare services. For example, USA seeks the way to reduce healthcare costs through medical tourism (US Senate, 2006; Marlowe and Sullivan, 2007). Turkey has also great potential to attract the interest of people as an important medical tourism destination. With its geographical advantage, Turkey accelerated its efforts to take place among the leaders in medical tourism. In this article, general conditions of medical tourism in the world, Turkey’s efforts to improve medical tourism and Turkey’s potential, advantages and disadvantages in medical tourism are discussed.

راههای تقویت مشارکت مردم در توسعه ی صنعت گردشگری در استان خوزستان

عنوان پایان نامه: راههای تقویت مشارکت مردم در توسعه ی صنعت گردشگری در استان خوزستان

فرمت فایل: word

تعداد صفحات: 100

شرح مختصر:

انسان پیشرفته امروز ی به دلیل انگیزه ها و دلایل متعالی تری چون آشنایی با فرهنگ و تمدنهای دیگر، ملاقات دوستان و اقوام و … اقدام به سفر و مسافرت می نماید . اقدام و اشتیاق انسان به مسافرت در دنیای کنونی، صنعت بزرگی به نام «صنعت جهانگردی» را به وجود آورده است که منبع درآمد بسیاری از کشورها محسوب میشود .

در جهان حاضر توسعه و پیشرفت رمز ماندگاری و حیات پویا و مقتدرانه ملتها ، جوامع ، فرهنگها و تمدنها به شمار می رود . بـدون تـوسعه و حـرکت در سیـر تعالـی و ترقی نمی توان فقط به افتخارات گذشته متکی بود .

لذا توسعه صنعت گردشگری به وسیله ایجاد انگیزه و بررسی راه های تقویت مشارکت مردم در این توسعه، برای این صنعت امری حیاتی است.

امروزه گردشگری و صنعت جهانگردی منبع درآمد بسیاری از کشورها محسوب می شود و بسیاری از آنها از این منبع درآمد برای ایجاد اشتغال، رشد بخش خصوصی و حرکت در مسیر توسعه اقتصادی استفاده می کنند.

لذا پژوهشگر در این تحقیق برآن است تا بتواند راه های تقویت مشارکت مردم در توسعه صنعت گردشگری –گردشگری داخلی- را مورد بررسی قرار دهد. به همین دلیل با توجه به مبنای نظری تحقیق از پرسشنامه ی محقق ساخته به منظور سنجش وضعیت موجود گردشگری و نقش رسانه ها و اعتماد مردم به دستگاههای امنیتی و قضایی و نیز اعتماد به نظام جمهوری اسلامی ایران در توسعه این صنعت استفاده شد.

جامعه نمونه این مطالعه 200 نفر از شهرستانهای( شوش، آبادان، دشت آزادگان، رامهرمز و اهواز) می باشد.

هدف کلی این پژوهش شناسایی راههای تقویت مشارکت مردم در راستای توسعه صنعت گردشگری در استان خوزستان است.

 نتایج بدست آمده نشان داد :

فرضیه اصلی:اعتماد مردم به نظام حاکم ،دستگاه قضایی و امنیتی و اطلاع رسانی رسانه ها بر تقویت مشارکت مردم در توسعه صنعت گردشگری موثر است.

فرضیه فرعی اول: اعتماد مردم به نظام حاکم برجامعه بر تقویت مشارکت مردم در توسعه صنعت گردشگری موثر است

فرضیه فرعی دوم: اعتماد مردم به دستگاه قضایی و امنیتی بر تقویت مشارکت مردم در توسعه صنعت گردشگری موثر است

فرضیه فرعی سوم: اعتماد مردم به اطلاع رسانی رسانه ها بر تقویت مشارکت مردم در توسعه صنعت گردشگری موثر است

نتایج بدست آمده نشان داد

1- ایجاد جو اعتماد در کشور نسبت به نظام حاکم می باشد . به عبارت دیگر در پرتو اعتماد و اعتقاد به نظام جمهوری اسلامی مردم می توانند با طیب خاطر و اطمینان کامل سرمایه هایشان را در زمینه توسعه صنعت گردشگری بکار اندازند همچنین گردشگران نیز با احساس امنیت کامل مکانی را جهت گردشگری انتخاب می نمایند.

2- تحقیق حاضر نشان می دهد که پاسخ دهندگان به پرسشنامه معتقدند که افزایش امنیت داخلی و اجرای عدالت و انصاف و قانون گرایی باعث تقویت مشارکت مردم در این صنعت می شود .

3- همچنین در این تحقیق نشان داده شده است که بطور کلی رسانه ها در زمره عوامل تاثیر گزار بر مشارکت مردم در رشد صنعت گردشگری می باشد . تبلیغات مناسب در زمینه معرفی راههای سرمایه گذاری مردم و بخش خصوصی ، همچنین تهیه برنامه ها و گزارشات تخصصی در زمینه معرفی و اعلام حمایت دولت از بخش خصوصی ، همچنین تهیه برنامه ها و گزارشات تخصصی در زمینه معرفی و اعلام حمایت دولت از بخش خصوصی و همچنین حمایت دولت از مشارکت مردم در زمینه این صنعت و ا سوی دیگر معرفی جاذبه های هر استان در زمینه گردشگری از عوامل موثری میباشد که می تواند باعث تقویت مشارکت و سرمایه گذاری مردم در این صنعت می باشد . اطلاع رسانی در عمق مشارکت نهفته است .

 فهرست مطالب

چکیده1

فصل اول : کلیات

1-1- مقدمه4

2-1- بیان مسئله4

3-1- پیشینه تحقیق6

4-1- اهمیت و ضرورت تحقیق7

5-1- اهداف تحقیق8

6-1- سوالات تحقیق8

1-6-1- سوال اصلی تحقیق:8

2-6-1- سئوالات فرعی تحقیق:8

7-1- فرضیات تحقیق8

1-7-1- فرضیه اصلی:8

2-7-1- فرضیه فرعی9

8-1- متغیرهای تحقیق9

1-8-1- متغیر های مستقل9

2-8-1- متغیر وابسته9

9-1-روش تحقیق9

10-1-قلمرو تحقیق :9

1-10-1- قلمرو موضوعی :9

2-10-1- قلمرو مکانی(جامعه آماری) :10

3-10-1- قلمرو زمانی :10

11-1- روش نمونه گیری و تعیین حجم نمونه10

12-1- موانع و محدودیتهای تحقیق10

13-1- تعاریف واژه ها و اصطلاحات11

1-13-1- گردشگری(پارسائیان، علی ، اعرابی ، سید محمد، 1377)11

2-13-1- گردشگر11

3-13-1- مسافر : (داروند زاده 1381)11

4-13-1- جاذبه های تاریخی : (سایت chn، 1383)11

5-13-1- جاذبه های طبیعی : ( همان منبع)11

6-13-1- صنعت گردشگری :11

7-13-1- مشارکت: (گرافت و کلاری ، 1991)11

8-13-1- امنیت :11

9-13-1- اعتماد به نظام: (صفدری ، 1374 : 48)12

10-13-1- رسانه ها :12

11-13-1- پژوهش در صنعت گردشگری : (داروند زاده ، 1381)12

12-13-1- سازمان جهانی جهانگردی : (سایت chn،1383)12

فصل دوم : ادبیات پژوهش

1-2- مقدمه14

2-2- تعاریف و اصطلاحات گردشگری18

1-2-2- تعریف گردشگری18

2-2-2- تعریف گردشگر19

3-2-2- مسافر20

4-2-2- گردشگر20

5-2-2- بازدید کننده20

6-2-2- تور20

3-2-تاریخچه گردشگری20

4-2- گردشگری در جهان اسلام و قرآن کریم22

5-2- گردشگری در دنیای حاضر24

6-2- اَشکال گردشگری25

1-6-2- گردشگری با انگیزه ماجرا جویان25

2-6-2- گردشگری روستایی26

3-6-2-گردشگری بوم شناختی (اکوتوریسم)26

4-6-2-گردشگری حمل و نقل آبی27

5-6-2- گردشگری مسکونی27

6-6-2-گردشگری مذهبی27

7-6-2- گردشگری قومی28

8-6-2-گردشگری نوستالوژیک28

7-2- گردشگری با توجه به هدف28

1-7-2-گردشگری فراغتی و سرگرمی28

2-7-2- گردشگری فرهنگی ، اجتماعی و مذهبی29

3-7-2-گردشگری ورزشی31

4-7-2- گردشگری تجارت و کسب و کار31

5-7-2- گردشگری سمینارها و کنفرانسها32

8-2- اهداف توسعه گردشگری33

9-2- مزایای عمده گردشگری33

10-2- برخی از نقاط ضعف گردشگری34

11-2- گردشگری در ایران34

1-11-2- جاذبه های گردشگری در ایران34

2-11-2-جاذبه های فرهنگی ایران37

3-11-2-جاذبه ها و مناظر طبیعی ایران37

4-11-2-موانع توسعه گردشگری در ایران38

4-11-2-1- برخی از مشکلات و موانع گردشگری در ایران38

5-11-2- گردشگری در خوزستان40

1-5-11-2-پیشینه تاریخی خوزستان40

2-5-11-2- موقعیت جغرافیایی- حدود و مساحت41

6-11-2- آثار باستانی و بناهای تاریخی و مذهبی خوزستان42

1-6-11-2-ویرانه های شهر قدیم اهواز42

2-6-11-2-گورستان زرتشتیان42

3-6-11-2-مقبره علی بن مهزیار اهوازی42

4-6-11-2-مقبره حضرت سید عباس42

5-6-11-2-شهر باستانی شوش42

6-6-11-2-چغازنبیل (معبد زیگورات)42

12-2- دستگاه های امنیتی در گردشگری44

1-12-2- امنیت44

2-12-2-امنیت قضایی44

3-12-2-امنیت دسته جمعی44

4-12-2-عوامل تهدید کننده امنیت45

1-4-12-2- تجاوز45

2-4-12-2-ستمگری و ستم پذیری45

3-4-12-2-تهدید و ارعاب46

3-4-12-2-رابطه بین جهانگردی و جرم46

13-2- مشارکت48

1-13-2-شرایط عمده اجرای مشارکت :49

2-13-2-کارکردهای مشارکت اجتماعی50

3-13-2-مشارکت مردم و رابطه آن با امنیت50

4-13-2-اعتماد به نظام جمهوری اسلامی51

14-2- جهانگردی و رسانه ها53

فصل سوم : روش پژوهش

1-3- مقدمه57

2-3- جامعه آماری و حجم نمونه57

1-2-3- جامعه آماری57

2-2-3- شیوه نمونه گیری و حجم نمونه57

3-3- روش جمع آوری اطلاعات58

4-3- ابزار جمع آوری اطلاعات58

5-3- پایایی و روائی پرسشنامه59

1-5-3- پایایی (Reliablity )59

2-5-3- روائی ( validity )60

6-3- چارچوب نظری تحقیق60

فصل چهارم : یافته های تحقیق و تجزیه و تحلیل آن

1-4- مقدمه64

2-4- تجزیه و تحلیل داده های دریافتی64

1-2-4-آمار تو صیفی64

2-2-4-آمار استنباطی75

فصل پنجم : بحث و تفسیر

1-5- مقدمه81

2-5- نتیجه گیری پژوهش82

3-5- پیشنهادهای پژوهش83

4-5- پیشنهادات برای محققین آتی86

منابع88

Abstract90

تحقیق گردشگری استان اردبیل

گردشگری استان اردبیل استان زیبای اردبیل با جاذبه های طبیعی و تاریخی منحصر بفرد یکی ازمناطق جالب گردشگری در ایران می باشد.مهمترین ویژگی این استان آب و هوای مطبوع و خنک این منطقه در فصول بهار وتابستان میباشد. استان اردبیل بیست و پنجمین استان کشور در شمالی ترین نقطه ایران قرار دارد. مساحت آن بالغ بر 18011 کیلومتر مربع است که از شمال به جمهری آذربایجان ،از شرق به استان گیلان ، از جنوب به استان زنجان و از غزببه استان آذربایجان غربی محدود است.بر اساس اخرین تقسیمات کشوری، استان اردبیل شامل شهرستانهای اردبیل ،بیله سوار ،پارس آباد ،خلخال ،مشکین شهر ،مغان، نمین ،نیر و کوثر (گیوی) می باشد.رشته کوههای سبلان مرتفعات باغیرو ، صلوات داغ و خروسلو از کوههای مهم استان هستند. دریاچه های دیدنی استان عبارتند از نئور (نوور ) ،شورابیل ،شور گول ، آلوچه ،کمی آباد ،ملا احمد و مرداب قره سو کهزیستگاه پرندگان آبی میباشد.این استان همچنین از داشتن رودهای مانندارس ،قره سو ،دره رود ،خیاو چای و نمین چای همراه با مراتع زیباوجنگلهای انبوه و مجتمع های آب درمانی وآثار تاریخی ،زیارتی وسیاحتی وهتلها بهره برده است و سالانه حدود دو ونیم میلیون گردشگر را از نقاطمختلف ایران و جهان بدین سو می کشاند .بازار اردبیل یادگاری از دوره قاجار می باشد که بر روی بازار دوره صفوی و ماقبلساخته شده و در سال 1364 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. درقرن دهم هجری در زمان حکومت شاه طهماسب اول بازارهای اردبیل از رونق بسیار زیادی برخوردار بوده اند که از این قبیل می توان به بازار بقالان، کرباس فروشان، قصابان، خراطان، سراجان، قیصریه و دهها سرای دیگر اشاره نمود.در شرایط موجود راسته های مجموعه بازار اردبیل عبارتند از راسته اصلی بازار،راسته پیرعبدالملک، راسته قیصریه، کفاشان، علافان، بازار زرگران، سراجان، پارچهفروشان، مسگران، چاقوسازان، آهنگران و سراهای آنها پوشش سقف راسته ها باطاقهای جناقی و گنبد چهارطاقی و ساده می باشد. طول طاقنمای مغازه ها به طول متوسط سه تا چهار متر و قطر پایۀ طاقها 60 تا 80 سانتی متر می باشد.برج شاطر گنبدیدر حوالی برج به فواصل گوناگون، تپه های باستانی قرار دارد که بیشتر آنها مربوطبه دوره های پیش از اسلام به ویژه دوره اشکانی است. برج از داخل استوانه و ازخارج ده ضلعی با طول اضلاع 2.63 متر است و ازاره های سنگی به ارتفاع 1.5 مترو مرکب از چهار رج سنگ تراش دارد. بر روی پایۀ سنگی، جرزهای دووجهیآجری و در فاصله آنها قاب سازیهای آجری با طرح های مختلف و منظم انجام شده است. ورودی برج در ضلع شرقی و در بالای پایۀ سنگی واقع شده که پنج یاشش پله در برابر آن قرار داشته است. کتیبه و سردر بنا به مرور زمان تخریب گردیده و از میان رفته است.