بررسی اعاده حیثیت در حقوق موضوعه ایران

بررسی اعاده حیثیت در حقوق موضوعه ایران

چکیده

اعاده حیثیثت قضایی و قانونی که تدبیری برای تسهیل حضور محکوم در جامعه و اعمال رأفت نسبت به اوست با محو سابقه محکومیت کیفری از سجل (شناسنامه) قضایی شخص، مجازاتهای تبعی مترتب بر محکومیت کیفری را ساقط کرده و حقوق سیاسی و اجتماعی شخص را به او باز می گرداند. همچنین امکان برخورداری شخص را از پاره ای امتیازات قانونی چون آزادی مشروط که بهره مندی از آنها منوط به فقدان سابقه محکومیت کیفری است فراهم می کند. ماده 62 مکرر قانون مجازات اسلامی‏، تلاشی در خور اما ناقص برای استقبال از تأسیس اعاده حیثیت قانونی است که با پذیرش برخی از آثار اعادة حیثیت، نهاد «اعاده حقوق اجتماعی به محکوم» را تداعی می کند و نیازمند بازنگری و اصلاح است.اصولا با صدور حکم قطعی کیفری علیه مجرم، آثاری ایجاد می شود که «اعتبار امر مختومه کیفری» و لازم الاجرا شدن حکم کیفری و در نتیجه اجرای همه مجازاتهای مندرج در حکم محکومیت یا مقرر شده در قانون (تبعی) از زمرة آنهاست. همچنین محکومیت کیفری می تواند سبب درج سابقة کیفری محکوم در شناسنامه (سجل) کیفری او شود و به تشدید مجازات مرتکب یا محرومیت او از پاره ای امتیازات (همچون عدم استفاده از آزادی مشروط ) در صورت ارتکاب جرم مجدد منتهی شود.نمی توان انکار کرد که محکومیت کیفری دارای آثار اجتماعی ناخوشایندی برای محکوم است که سلب یا تضعیف شأن موقعیت اجتماعی او از زمرة آنهاست و چه بسا کسب و تحصیل آبروی از دست رفته خصوصاً در جوامع شهری کوچک نیازمند سالها مدارا و رنج است. همچنانکه محکومیت کیفری یک شخص به دلیل اشتباه قاضی با توجه به اتهام فردی غیر مقصر و بی گناه به دلایلی چون تبانی شهود و اغفال دادرس ، آثار مخرب اجتماعی و روانی برای متهم و محکوم بی گناه ایجاد می کند که سیمای عدالت جزایی را مخدوش و اعتماد عمومی به دستگاه عدالت و اعتبار آن را به چالش می کشد.

فهرست مطالب

چکیده. 1

مقدمه. 3

فصل اول- کلیات... 6

مبحث اول- مفهوم اعاده حیثیت... 7

گفتار اول- تعریف حقوق.. 9

مبحث دوم- پیدایش و گسترش اعاده حیثیت... 9

گفتار اول- اعاده حیثیت قضایی.. 10

گفتار دوم- اعاده حیثیت قانونی :12

مبحث سوم- مبانی و آثار اعاده حیثیت... 12

مبحث چهارم- اعاده حیثیت در نظام حقوقی ایران.. 14

گفتار اول- جایگاه نهاد اعاده حیثیت به محکوم در نظام حقوقی ایران،15

بند اول- محکومیت کیفری.. 15

بند دوم- محرومیت از اعمال حقوق اجتماعی.. 16

مبحث پنجم- شرایط اعاده حیثیت 17

مبحث ششم-آثار اعاده حیثیت... 23

مبحث هفتم - مبانی فقهی خسارت معنوی.. 25

گفتار اول- قاعده لاضرر. 25

گفتار دوم- قاعده لاحرج.. 26

گفتار سوم- بنای عقلا.. 27

مبحث هشتم- مبانی قانونی خسارت معنوی.. 28

گفتار اول- خسارت معنوی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.. 28

گفتار دوم- خسارت معنوی در آئین دادرسی کیفری.. 29

گفتار سوم- خسارت معنوی در قانون مجازات اسلامی.. 31

گفتار چهارم- خسارت معنوی در قانون مسوولیت مدنی.. 32

گفتار پنجم- خسارت معنوی در سایر قوانین.. 33

فصل دوم - اعاده حیثیت در قوانین ایران و اسلام با نگاهی به قوانین جمهوری اسلامی ایران.. 35

مبحث اول- تشریح اعاده حیثیت در قوانین ایران.. 36

گفتار اول- اعاده حیثیت در مقررات جزایی اسلام و قانون مجازات اسلامی.. 37

مبحث دوم- اعاده حیثیت در قوانین مصوب مجلس شورای اسلام. 40

گفتار اول- جبران ضرر معنوی قربانی تقصیر یا اشتباه قاضی.. 40

گفتار دوم- طرق جبران زیان های مادی و معنوی.. 41

گفتار سوم- اعاده حیثیت قربانی نشر اکاذیب... 41

گفتار چهارم- برقراری اعاده حیثیت با انقضای مدت محرومیت از حقوق اجتماعی.. 42

نتیجه‌گیری و پیشنهاد. 44

نتایج و پیشنهادات :47

منابع :49

قاعده لاضرر

عنوان تحقیق: قاعده لاضرر

فرمت فایل: word

تعداد صفحات: 23

شرح مختصر:

در بین قوانین جدید برخی از کشورها و نظریات حقوقی مطرح شده ضرر غیر متعارف وارد به متعهد به جهت اجرای تعهد از اسباب تعدیل تعهد و در برخی از موارد حتی موجب معافیت متعهد ازاجرای متعهد می گردد. در برخی از کشورها این موضوع تحت عنوان نظریه عدم پیش بینی (noisiverepmI( در کشورهای دارای نظام کامل لا در ذیل نظریه عقیم شدن قرارداد(noitartsurF( یا عناوین دیگر مورد مطالعه قرا رمی گیرد. در فقه قاعده لاضرر که مستند عمده آن تعدادی از روایات می باشد با مفادی شبیه به قواعدی مانند نفی حرج ، با تقدم بر احکام اولیه می تواند آنها را منتفی سازد.بررسی تفصیلی نظرات مختلف در مقاد این قاعده از بحث ماخارج است و کتب قواعد فقه به صور مبسوط به این امر پرداخته اند.قاعده لاضرر برخلاف قاعده نفی عسروحرج به طور گسترده ای در ابواب غیر عبادی ، مورد استناد کتب فقهی قرار گرفته است. برخی از فقهاء اعتقاد دارند این قاعده ، ضرر و ضرار در بین مکلفین را رفع می نماید لذا شامل باب عبادات نمی گردد و به روابط انسانها اختصاص دارد.

فهرست مطالب

مقدمه. 1

طرح مطلب... 1

نظریات در قاعده لاضرر. 1

بررسی و تحلیل قاعده2

مستندهاى قاعده5

مفهوم ضرر و ضرار. 9

مفهوم قاعده لاضرر. 11

حمل نفى بر نهى.. 11

نفى ضرر غیر متدارک.... 12

نفى حکم ضررى.. 13

نفى حکم به لسان نفى موضوع. 13

نهى حکومتى و سلطانى.. 14

جمع بندى.. 16

نقد و بررسى.. 18

منابع. 20