بررسی امکانات و مشکلات تحصیلی دانش آموزان مقطع ابتدایی مناطق روستایی شهرستان فریدون شهر
1 مقدمه
امروزه ضرورت آشنایی عوامل اداری و آموزشی مدارس، با مشکلات و تنگناهای تحصیلی بیش از پیش مشهود است. معلمان برای اینکه بتوانند با موفقیت به امر آموزش و پرورش بپردازند؛ نیاز به شناخت دانش آموزان و آگاهی نسبت به نقاط ضعف و قوت یاد گیرندگان و عناصر مرتبط با آموزش دارند. به نظر می رسد دوران و روزگار کسانی که بخواهند بدون توجه به نیازهای دانش آموزان و ابعاد رشدی آنان و تعامل عوامل گوناگون صرفاً با تکیه بردانش خود به آموزش و پرورش بپردازند؛ پایان یا فته است. تعلیم و تربیت انسان از بدو پیدایش بشر مورد توجه بوده؛ اما اهمیت آن در قرون اخیر بطور فزاینده ای آشکار شده است. در حال حاضر آموزش و پرورش، کلید توسعه جوامع محسوب می گردد؛ و موفقیت و سعادت ملتها به کیفیت تعلیم و تربیت بستگی دارد، بدون تردید آینده هر کشوری را می توان از سیمای کنونی آموزش و پرورش آن دریافت کرد (نجفی، 1371).
از آن گذشته طی سالهای اخیر، که پیشرفتهای تکنولوژی و روشهای نوین تولید نظامهای اقتصادی جهان را دگرگون ساخته؛ و روابط بین آنها را تغییر داده است؛ آموزش در فرآیند توسعه نقش مهمتری یافته است (لاکهید و ورسپور ، 1989؛ ترجمه سجادیه و همکاران،1371).
نظام آموزش ابتدایی، اولین دوره از آموزش و پرورش عمومی است که کودکان با ورود به این دوره وارد دنیای جدید تعلیم و تربیت می شوند و نخستین بار محیط خارج از خانه را تجربه کرده با واقعیات اجتماعی رو به رو می شوند، کودک مفهوم نقش اجتماعی، مسولیت، کار و روابط اجتماعی را از این راه درک می کند؛ و با همین تجربیات و ادراک ها شخصیت خود را شکل می دهد (میر کمالی،1376).
سوالهای تحقیق
1) وضعیت معلمان مدارس ابتدایی از نظر سابقه کار و تحصیلات چگونه است ؟
2) سرانه فضای آموزشی برای هر دانش آموز در مدارس ابتدایی به چه میزانی است ؟
3) سرانه فضای پرورشی برای هر دانش آموز در مدارس ابتدایی به چه میزانی است ؟
4) سرانه فضای اداری برای هر دانش آموز در مدارس ابتدایی به چه میزانی است ؟
5) سرانه فضای پشتیبانی یا خدماتی برای هر دانش آموز در مدارس ابتدایی به چه میزانی است ؟
6) سرانه فضای گردش برای هر دانش آموز در مدارس ابتدایی به چه میزانی است ؟
7) سرانه زیر بنا برای هر دانش آموز در مدارس ابتدایی به چه میزانی است ؟
8) سرانه فضای باز محوطه برای هر دانش آموز در مدارس ابتدایی به چه میزانی است ؟
9) آیا فضاهای باز و بسته از نظر نور و رنگ مطابق با استانداردهای مطلوب آموزشی است ؟
10) آیا موقعیت مکانی مدارس ابتدایی در مناطق روستایی شهرستان فریدون شهر مطابق با استانداردها است؟
11) آیا ساختمانهای مدارس ابتدایی روستایی قابلیت گسترده شدن به منظور پاسخ گویی به تقاضاهای جدید آموزشی را دارد ؟
12) آیا در مدارس ابتدایی مناطق روستایی شهرستان فریدون شهر آزمایشگاه و وسایل کمک آموزشی وجود دارد ؟
13) وضعیت انجمن اولیا و مربیان در مدارس مناطق روستایی شهرستان فریدون شهر به چه صورتی است ؟
14)کارایی داخلی (برون داد) مدارس ابتدایی مناطق روستایی شهرستان فریدون شهر به چه صورتی است؟
تعداد صفحات 120 word
همراه با پرسشنامه
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول : کلیات تحقیق
1-1 مقدمه ................................................................................................................................ 1
2-1 بیان مسأله ........................................................................................................................ 2
3-1 ضرورت و اهمیت تحقیق.................................................................................................... 4
4-1 سوالهای تحقیق ............................................................................................................... 7
5-1 هدف تحقیق ................................................................................................................... 10
6-1 تعریف مفاهیم و واژگان اختصاصی طرح ........................................................................ 11
فصل دوم : مبانی نظری و پیشینه تحقیق .............................................................................. 13
مقدمه................................................................................................................................... 14
1-2 اهداف آموزش و پرورش دوره ابتدایی ............................................................................ 15
1-1-2 اهداف اعتقادی.................................................................................................... 15
2-1-2 اهداف اخلاقی ..................................................................................................... 16
3-1-2 اهداف علمی و آموزشی ...................................................................................... 16
4-1-2 اهداف فرهنگی، هنری ........................................................................................ 16
5-1-2 اهداف اجتماعی .................................................................................................. 16
6-1-2 اهداف زیستی ..................................................................................................... 17
7-1-2 اهداف سیاسی .................................................................................................... 17
8-1-2 اهداف اقتصادی .................................................................................................. 17
2-2 ویژگی‌های کودکان در دوره ابتدایی ............................................................................... 17
3-2 مواد و برنامه‌های درسی دوره ابتدایی ............................................................................. 20
4-2 درون داده‌های نظام آموزش ابتدایی ............................................................................... 22
1-4-2 منابع انسانی ....................................................................................................... 22
2-4-2 منابع مادی نظام آموزش ابتدایی ....................................................................... 23
1-2-4-2 منابع کالبدی ............................................................................................ 23
2-2-4-2 منابع تجهیزاتی .......................................................................................... 25
3-4-2 منابع مالی .......................................................................................................... 25
5-2 تاثیر امکانات و تجهیزات مدرسه بر دانش آموزان ........................................................... 26
6-2 تاثیر امکانات و تجهیزات مدرسه بر معلم ....................................................................... 28
7-2 تاثیر محیط بر فعالیت‌های نظام آموزشی........................................................................ 29
8-2 کلاس‌های درس چند پایه............................................................................................... 30
9-2 مشکلات تحصیلی دانش آموزان در مدارس..................................................................... 32
1-9-2 افت تحصیلی و عوامل موثر بر آن .................................................................. 32
2-9-2 ترک تحصیل .................................................................................................. 34
3-9-2 نارسایی‌های یادگیری ویژه.............................................................................. 35
10-2 مشکلات رفتاری دانش آموزان در مدارس..................................................................... 37
1-10-2 ترس از مدرسه ............................................................................................ 37
2-10-2 فرار از مدرسه .............................................................................................. 37
3-10-2 اختلال لجبازی و نافرمانی .......................................................................... 38
4-10-2 رفتارهای نامناسب یا ناپخته ....................................................................... 39
5-10-2 بیش فعلی همراه با کمبود توجه ................................................................. 39
6-10-2 اضطراب ....................................................................................................... 40
7-10-2 بی نظمی در سلوک .................................................................................... 41
11-2 مدارس و دانش آموزان موفق ....................................................................................... 41
12-2 فضاهای آموزشی مدارس ............................................................................................. 42
1-12-2 کلاس درس نظری ...................................................................................... 42
2-12-2 کلاس درس تجربی...................................................................................... 43
13-2 فضاهای پرورشی .......................................................................................................... 45
1-13-2 کتابخانه ....................................................................................................... 46
2-13-2سالن چند منظوره ........................................................................................ 46
3-13-2 نمازخانه ...................................................................................................... 47
4-13-2 اتاق فعالیت‌های پرورشی ............................................................................. 47
5-13-2 اتاق بهداشت رکت‌های اولیه......................................................................... 47
14-2 فضای اداری .................................................................................................................. 47
15-2 فضاهای پشتیبانی یا خدماتی ...................................................................................... 49
1-15-2 سرویس‌های بهداشتی ................................................................................. 49
2-15-2 آبخوری دانش آموزان .................................................................................. 49
3-15-2 انبار نظافت و شستشو.................................................................................. 49
4-15-2 انبار تجهیزات و وسایل................................................................................. 49
16-2 فضاهای گردش ............................................................................................................ 52
1-16-2 راهروها...................................................................................................................... 52
2-16-2 پله‌ها......................................................................................................................... 52
17-2 فضاهای باز یا محوطه .................................................................................................. 53
1-17-2 فضای صف جمع و تفریح............................................................................. 53
2-17-2 فضای سبز، باغچه و درختکاری................................................................... 53
3-17-2 پارکینگ وسایل نقلیه................................................................................. 54
18-2 مکان یابی واحدهای آموزش......................................................................................... 57
1-18-2 کاربریهای سازگار....................................................................................... 57
2-18-2 کاربریهای ناسازگار .................................................................................... 57
3-18-2 جهت یابی ................................................................................................... 57
4-18-2 شعاع دسترسی ............................................................................................ 58
19-2 انجمن اولیا و مربیان .................................................................................................... 58
20-2 پیشینه تحقیق............................................................................................................... 61
فصل سوم : روش تحقیق.......................................................................................................... 66
مقدمه ...................................................................................................................................... 67
1-3 روش تحقیق..................................................................................................................... 67
2-3 جامعه آماری.................................................................................................................... 67
3-3 نمونه و روش نمونه گیری................................................................................................ 67
4-3 روش و ابزار جمع آوری اطلاعات .................................................................................... 68
5-3 روش تجزیه و تحلیل داده‌ها............................................................................................ 69
فصل چهارم : تجزیه و تحلیل اطلاعات.................................................................................. 70
تجزیه و تحلیل سوال 1........................................................................................................... 71
تجزیه و تحلیل سوال2............................................................................................................. 75
تجزیه و تحلیل سوال3............................................................................................................. 76
تجزیه و تحلیل سوال 4........................................................................................................... 77
تجزیه و تحلیل سوال 5........................................................................................................... 82
تجزیه و تحلیل سوال 6............................................................................................................ 85
بررسی و مقایسه کل سرانه‌ها و مقایسه با استانداردها................................................................. 88
تجزیه و تحلیل سوال 7........................................................................................................... 89
تجزیه و تحلیل سوال8............................................................................................................. 91
تجزیه و تحلیل سوال9............................................................................................................. 91
تجزیه و تحلیل سوال10.......................................................................................................... 92
تجزیه و تحلیل سوال11.......................................................................................................... 93
تجزیه و تحلیل سوال 12......................................................................................................... 95
تجزیه و تحلیل سوال 13......................................................................................................... 96
تجزیه و تحلیل سوال 14......................................................................................................... 96
فصل پنجم : بحث و نتیجه گیری ........................................................................................... 98
1-5 مقدمه ............................................................................................................................. 99
2-5 بحث و نتیجه گیری .................................................................................................... 100
3-5 یافته‌های جانبی تحقیق................................................................................................ 100
4-5 محدودیت‌های پژوهش.................................................................................................. 108
5-5 پیشنهادها...................................................................................................................... 109
الف. پیشنهاد کاربردی........................................................................................................... 109
ب. پیشنهاد پژوهش.............................................................................................................. 111
فهرست جداول
جدول (1-2) مواد درسی وساعات تدریس هفتگی در مدارس دوره دبستان ....................................................... 21
جدول (2-2) حداقل ، حداکثر میانگین تراکم دانش آموزان در کلاس................................................................. 44
جدول (3-2) استاندارد های فضاهای آموزشی مدارس ابتدایی روستایی.............................................................. 45
جدول (4-2) استانداردهای فضاهای پرورشی مدارس ابتدایی روستایی .......................................................... 48
جدول (5-2) استانداردهای فضاهای اداری مدارس ابتدایی روستایی .............................................................. 50
جدول (6-2) استانداردهای فضاهای پشتیبانی یا خدماتی مدارس ابتدایی روستایی ........... 51
جدول (7-2) استانداردهای فضاهای گردش مدارس ابتدایی روستایی ............................................................... 54
جدول (8-2) تلخیص اطلاعات فضاهای بسته مدارس روستایی ...................................................................... 55
جدول (9-2) استانداردهای سطوح خارجی مورد نیاز به متر مربع در مدارس روستایی ............................ 56
جدول (10-2) شعاع دسترسی.............................. 58
جدول (1-3) توزیع مدارس ابتدایی روستاهای فریدون شهر بر حسب منطقه وجنسیت در سال تحصیلی
87-1386................................................................ 68
جدول (1-4) تعداد معلمان ونوع مدرک آن ها................................................. 71
جدول (2-4) تعداد معلمان وسابقه آن ها....................................... 72
جدول (3-4) سرانه آموزشی برای هر دانش آموز در مدرسه ودر کل.............. 75
جدول (4-4) سرانه فضای پرورشی برای هر دانش آموز در مدرسه ودر کل.............. 76
جدول (5-4) سرانه فضای اداری اتاق استراحت معلمان برای هر دانش آموز در مدرسه ودر کل......... 77
جدول (6-4) سرانه فضای اداری (انبار داری) برای هر دانش آموز در مدرسه ودر کل.......... 79
جدول (7-4) سرانه فضای اداری برای هر دانش آموز در کل................................. 80
جدول (8-4) سرانه فضای پشتیبانی وخدماتی برای هردانش آموز در عامل انبار وسایل نظافت وشستشو........................................ 82
جدول (9-4) سرانه فضای پشتیبانی وخدماتی برای هر دانش آموز در عامل سرویس های بهداشتی................................................. 82
جدول (10-4) سرانه فضای پشتیبانی وخدماتی برای هر دانش آموز در عامل آبخوری...................... 83
جدول (11-4) سرانه فضای پشتیبانی وخدماتی برای هر دانش آموز در عامل آبدارخانه.............. 83
جدول (12-4) سرانه فضای پشتیبانی وخدماتی برای هر دانش آموز در کل............................... 84
جدول (13-4) سرانه فضای گردش برای هر دانش در کل.................................. 86
جدول (14-4) مقایسه میانگین سرانه های موجود در استانداردهای مطلوب............................. 88
جدول (15-4) سرانه فضای زیر بنای ساخت برای هر دانش آموز در کل................................. 89
جدول (16-4) سرانه فضای باز محوطه برای هر دانش آموز درکل........................................ 91
جدول (17-4) نور کلاس.................................................................................. 92
جدول (18-4) رنگ کلاس .................................................... 92
جدول (19-4) رنگ اداری ................................................................................................................................................................... 92
جدول (20-4) رنگ راهرو ها............................................................................................................................................................... 93
جدول (21-4) مربوط به جهت مدارس................................................................................................................................................ 94
جدول (22-4) مربوط به کاربری های سازگار.................................................................................................................. 94
جدول ( 23-4) مربوط به کاربری های ناسازگار.............................................................................................................. 94
جدول (24-4) مربوط به فراوانی پاسخ های افراد در مورد قابلیت گسترده شدن.............................................................................. 95
جدول (25-4) مربوط به وضعیت آزمایشگاه و وسایل کمک آموزشی مدارس.................................................................................... 96
جدول ( 26-4) وضعیت انجمن اولیاء و مربیان در مدارس مناطق روستایی شهر ستان فریدون شهر.............................................. 97
جدول (27-4) کارائی داخلی مدارس ابتدایی روستایی شهر ستان فریدون شهر............................................................................... 98
فهرست نمودارها
نمودار(1-4) مربوط به تعداد معلمان ونوع مدرک آن............................................................................72
نمودار(2-4) مربوط به تعداد معلمان وسابقه آن ها ...............................................................................73
نمودار (3-4) مربوط به سرانه فضای آموزشی در هر مدرسه ..................................................................74
نمودار (4-4) مربوط به سرانه فضای پرورشی در هر مدرسه ...............................................................75
نمودار (5-4) مربوط به سرانه اداری (اتاق استراحت معلمان) ...............................................................77
نمودار (6-4) مربوط به سرانه فضای اداری (دفتر ) درهر مدرسه ........................................................78
نمودار (7-4) مربوط به سرانه فضای اداری در هر مدرسه ...................................................................79
نمودار (8-4) مربوط به سرانه فضای پشتیبانی وخدماتی در هر مدرسه .............................................84
نمودار (9-4) مربوط به سرانه فضای گردش در هر مدرسه................................................................86
نمودار (10-4) سرانه فضای زیر بنای ساخت برای هر دانش آموز در کل ...........................................89
نمودار (11-4) سرانه فضای باز محوطه برای هر دانش آ......................................................................90
نمودار (12-4) مربوط به فراوانی پاسخهای افراد در مورد قابلیت گسترده شدن...............................94
