بررسی مخاطرات و اثرات ژئومورفولوژی در توسعه شهری (مطالعه موردی حوزه بجنورد) - 556 صفحه فایل ورد Word

چکیده :

تحقیق حاضر که تحت عنوان اثرات مخاطرات ژئومورفولوژی در توسعه شهری (مطالعه موردی : حوضه بجنورد) به اتمام رسیده است، براساس تحلیل منابع موجود ، بازدیدهای مکرر از منطقه و برخی از نتایج آزمایشگاهی صورت گرفته و در هشت فصل به شرح زیر تنظیم شده است :

در فصل اول ، کلیات طرح شامل چگونگی انتخاب موضوع تحقیق در منطقه بجنورد ، بیان مسئله و ضرورت تحقیق با پرسشهای آغازینی که در حوضه بجنورد قابل طرح بوده ، جهت رسیدن به اهداف مورد نظر مطالعات مشابه یا نزدیک به موضوع مورد نظر که قبلاً انجام گرفته ابزارها ، مواد و داده های موجود و قابل دسترس ؛ نقشه ها (زمین شناسی - توپوگرافی) در مقیاس های مختلف ؛ تصاویر ماهواره ای از دوره های متفاوت ، عکس های هوایی از دوره های مختلف مطرح شده است . در فصل دوم این پژوهش به زمین شناسی و مورفوتکتونیک منطقه مورد مطالعه پرداخته شده است . از آنجائیکه این واحد از فلات ایران در شمال شرق ، به صورت یک واحد مستقل شکل گرفته است ، تحول ساختمانی و چینه شناسی آن طی دوره های زمین شناسی بررسی و تشریح گردیده ؛ در ادامه مطالبی پیرامون فعالیت تکتونیکی در کپه داغ و قابلیت های لرزه خیزی منطقه و گسلهای موجود در حوضه مورد مطالعه قرار گرفته است .

در فصل سوم داده های اقلیمی و تأثیر آن در مورفولوژی منطقه مورد مطالعه ، با استفاده از داده ها آماری ایستگاههای مجاور ، تعیین نوع اقلیم با استفاده از روش آمبرژه و دومارتن انجام گردیده ، تبخیر و تعرق ، رگبارهای کوتاه مدت (شدت - مدت) و تأثیر آن در مخاطرات ژئومورفولوژیکی (مثلاً سیل) مورد بحث شده است در بخش آخر این فصل پالئوکلیما و تأثیر آن در شکل گیری پوشش سطحی زمین، لس ها و برخی از اشکال مورفولوژیکی بررسی شده است .

در فصل چهارم به منظور برآورد مخاطرات ژئومورفولوژیکی آبراهه ها ،که در توسعه شهری این حوضه مؤثرین عامل محسوب می شوند. ویژگیهای آبراهه ای از نظر سیل خیزی ، مورفومتری ، شیب عمومی ، ارتفاع ، فرسایش رسوب ، شیب و پروفیل مورد بررسی بوده است ، منطقه به زیر حوضه های هیدرولوژیک و مناطق غیر هیدرولوژیک (حوضه های شهری)، تقسیم شده است آبراهه های مخاطره آمیز(سیل خیزی) آنها در توسعه شهری بجنورد جداگانه بررسی گردیده است.

در فصل پنجم خصوصیات سنگ شناسی و رسوبی منطقه مورد مطالعه از نظر ژئومورفولوژی به عنوان دیگر عامل مهم مخاطرات ژئومورفولوژیکی و اثرات آنها در توسعه شهری ،مورد بررسی گرفته است ؛ ضمن تشریح واحدهای سنگی رسوبی و واحدهای رسوبی غیر سنگی اثرات آنها را در پایداری و ناپایداری جهت توسعه شهری ، خواص هر یک از سازندها در توسعه آبهای زیر زمینی ، مخاطرات مکانیکی خاک و قابلیت روان گرایی خاکهای جوان و رسوبات آبرفتی دوران چهارم در حوضه مورد بررسی و تحلیل واقع شده است .

در فصل ششم ،به قابلیت های مورفوتکتونیکی و مخاطره شناسی شهر بجنورد پرداخته است . ضمن تشریح تکامل تکتونکی ایران ، تحولات ساختاری و ساختمانی کپه داغ و ویژگیهای هندسی چین ها در پیرامون حوضه و سر انجام به حوضه مورد مطالعه توجه شده است ، گسلها و انواع آن در حوضه مورد بررسی؛و با توجه به تأثیر تکتونیک در شکل زایی حوضه و شهر ، نتایجی بدست آمده است زلزله های احتمالی در دوره بازگشتها و ضرایب آن محاسبه ، پتانسیل لرزه زایی برخی گسلهای فعال پیرامون حوضه تعیین گردید .

در فصل هفتم ، پیش بینی روند توسعه شهری و تأثیر آن برفرایندها ، مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است . در این فصل ضمن توجه به توسعه شهری ازادوار گذشته ، رشد جمعیت (به عنوان عامل مهم انسانی توسعه شهری بجنورد) ، در طی دوره آماری 1385 – 1335 مورد مطالعه ، نرخ رشد ، زاد ولد و مرگ و میر و تأثیر آن در افزایش و کاهش جمعیت ، برآورد و پیش بینی جمعیت تا افق 1485 (یکصد سال) و نیازهای اساسی ؛آب (مصرف سرانه روزانه و سالانه) فضای مورد نیاز ، جهت توسعه شهری در طی یکصد سال آینده از مواردی است که در این فصل به آن پرداخته شده است .

در فصل هشتم این رساله ،با اثبات فرضیه ها و پاسخ به سئوالات پژوهش نتایج بدست آمده و پیشنهادات با توجه به نتایج حاصله ارائه شده است .

فهرست عناوین

عنوانصفحه

چکیده : 1

مقدمه : 3

فصل اول : کلیات طرح تحقیق

1-1 چگونگی انتخاب موضوع تحقیق.. 5

1-2 معرفی محدوده مورد مطالعه. 5

1-3 بیان مسئله و ضرورت پژوهش…. 6

1-4 پرسشهای تحقیق.. 11

1-5 فرضیه های تحقیق.. 11

1-6 اهداف تحقیق.. 11

1 -7 پیشینه تحقیق.. 12

1-7-1در سطح جهانی.. 12

1-7-2 در سطح ملی.. 12

1-7-3 در سطح منطقه مورد مطالعه. 13

1-8 استفاده کنندگان از تحقیق.. 14

1-9 متدولوژی پژوهش…. 14

1-9-1 روش تحلیل.. 14

1-9-2 روش تحقیق.. 14

فصل دوم : داده های ساختمانی

2-1واحدهای بزرگ ساختمانی رسوبی در شمال شرق ایران. 21

2-1-1- بحثی درباره موقعیت ساختاری کپه داغ: 22

2-2تاریخچه چینه ای کپه داغ: 23

2-2-1 زمین ساخت کپه داغ : 24

2-2-2 زمین شناسی – چینه شناسی و لرزه خیزی حوضه بجنورد 24

2-2-2-1 سازند شمشک یا کشف رود 25

2-2-2-2 سازند چمن بید یا دلیچای25

2-2-2-3 سازتند مزدوران 26

2-2-2-4 سازند کرتاسه26

2-2-2-5 سازند شوریجه26

2-2-2-6 سازند تیرگان27

2-2-2-7 سازند سرچشمه 28

2-2-8 سازند سنگانه28

2-2-2-9 نهشته های نئوژن29

2-2-2-10 سازند کواترنری 30

2-4 گسل های کپه داغ و لرزه زمین ساخت… 37

2-5-1-1زون گسلی قوچان- رباط.. 40

2-5-1-2زون گسلی شمال شرق بجنورد. 40

2-5-1-3 گسله غربی شیخ.. 40

2-5-1-4 زون گسلی آشخانه. 41

2-5-1-5 گسله دنقوز داغ. 41

2-5-1-6 گسله رباط قره بیل.. 41

2-5-1-7 گسله میامی.. 41

2-5-1-8 گسله جاجرم. 41

2-5-1-9 گسله قلی.. 41

2-5-1-10 گسله نابیا 41

2-5-1-11 گسله سوقا 42

2-5- 1-12 گسله مراوه تپه. 42

2-5- 1-13 گسله تکل کوه 42

2-5-1-14 گسله قورخود. 42

2-5 -2لرزه ساخت استان خراسان شمالی.. 42

2-5-2-1 قابلیت لرزه خیزی.. 43

2-5-2-2 پهنه لرزه زمین ساختی زون گسلی کپه داغ. 43

2-5-2-3 پهنه لرزه زمین ساختی کپه داغ. 44

2-5-2-4ارتباط پهنه لرزه زمین ساختی ایران مرکزی.. 44

5-2-2-5 قابلیت و بزرگی لرزه های منطقه. 45

2-5-2-6 ژرفای لرزه ها 45

2-6 گسله شناسی روی سازندها در حوضه شهری بجنورد. 46

2-6-1گسل های تراستی و واژگونه. 46

2-6-1-1 گسل فیروزه 46

2-6-1-2 گسل ارکان. 47

2-6-1-3 گسل حصار. 47

2-6-1-4 گسل چهار خروار. 47

2-6-1-5 گسل آبچور. 48

2-6-2 گسل واژگونه 48

2-6-2-1 گسل های واژگونه قره قوزی.. 48

2-6-2-2 گسل واژگونه باباامان. 48

2-6-3 گسل های راستالغز. 49

2-6-3-1 زون گسلی شمال خاوری بجنورد. 49

2-6-3-2گسل چوکانلو. 50

2-6-4 گسل های عادی.. 51

2-7 کلیات ساختاری.. 51

2-7-1 چین ها 51

2-7-2 ویژگیهای هندسی ساختارهای چین.. 52

2-7-2-1 مکانیزم چین خوردگی و تحلیل تنش…. 54

فصل سوم : اقلیم – ژئومورفولوژی

3-1 مقدمه. 58

3-2- بررسی اقلیم حاکم بر ناحیه مورد مطالعه : 58

3-3-وضعیت ماکروکلیمائی و توزیع فشار ، توده های هوایی به عنوان تعیین کنندگان اصلی اقلیم: 59

3-2-1 توده هایی هوایی پرفشار سیبریایی : 59

3-2-2- توده های مدیترانه ای : 59

3-2-3- توده های شمالی و غربی : 59

3-2-4 توده های اقیانوس هند 59

3-2-5- توده های صحرایی : 59

3-4 : بارش…. 59

3-4-1 : بارندگی حداکثر 24 ساعته. 62

3-4-2- تحلیل رگبارها و منحنی شدت ، مدت ، دوره برگشت (IDF) منطقه : 62

3-5- مطالعه مشخصات اصلی اقلیم حوضه (دما ، تغییرات روزانه و فصلی آن) : 63

3-6- تعداد روزهای یخبندان : 66

3-7 باد : 68

3-7-1 : تجزیه و تحلیل باد منطقه در دوره شاخص آماری.. 69

3-8 : تبخیر : 71

3-9: طبقه بندی و تعیین تیپ اقلیمی حاکم بر حوضه بجنورد. 73

3-9-2- اندیس خشکی و ضریب رطوبتی دومارتن . 73

3-9-3- اقلیم نمای آمبرژه : 73

3-10 : پالئوکلیما و مواریث کواترنر آغازین : 74

3-10-1- شواهد اقلیمی گذشته : 74

3-10-2- سیستم های فرسایشی حاکم در کواترنر آغازین : 75

3-10-3 اشکال فرسایشی تراکمی در حوضه بجنورد : 77

فصل چهارم : نقش آبراهه ها در مخاطرات سکونتگاههای شهری

4-1- مقدمه. 82

4-2 رودخانه باباامان. 82

4-3 ویژگیهای هندسی حوضه بجنورد. 82

4-4 تعامل توسعه شهری و مخاطرات سیل.. 83

4-4-1 تأثیرات توسعه شهری در هیدرولوژی حوضه آبریز. 83

4-5 سیل گیری شهرها 84

4-6 عوامل ایجاد سیل و خسارتهای ناشی از آن. 85

4-7 بررسی ، برآورد آبدهی و سیلاب حوضه هیدرلوژیکی بجنورد. 86

4– 7 – 1 ویژگی های هندسی حوضه و زیر حوضه های بجنورد. 86

4-7-1-1 شاخصه های شکل حوضه 78

4-7-1-2 رتبه بندی شبکه زهکشی و نسبت انشعاب حوضه. 88

4-7-1-4 توزیع ارتفاعی و طبقه بندی شیب حوضه مورد مطالعه. 89

4-7-2رژیم آبدهی رودخانه فیروزه 97

4-7-2-1 آبدهی سالانه. 97

4-7-2-2 برآورد آبدهی سالانه با احتمالات مختلف…. 99

4-7-3- برآورد آبدهی سالانه با روش تحلیل منطقه ای.. 100

4-7-4 آبدهی سالانه برآورد شده در هر یک از آبراهه های اصلی.. 102

4-7-5 آبدهی ماهانه. 103

4-7-6 آبدهی روزانه. 104

4-7-7 سیلاب… 106

4-7-7-1 بررسی سیل در ایستگاههای انتخابی.. 106

4-7-8 رسوب… 107

4-7-8-2 آمار و اطلاعات موجود. 108

4-7-8-3 رابطه دبی رسوب و دبی جریان. 108

4-7-8-4 بار رسوبی در محل ایستگاههای مورد نظر. 108

4-8 بررسی کیفیت آب و مخاطره شناسی آن در توسعه شهری بجنورد. 109

4-8-1 کیفیت آب در موقعیت ایستگاههای هیدرومتری حوضه بجنورد. 110

4-9برآورد نیاز آبی جهت توسعه شهری در حوضه بجنورد. 112

4-9-1 برآورد و میزان مصارف آب پیشنهادی برای جوامع شهری.. 113

4-10 بررسی وضعیت هیدرولوژیکی آبراهه های منتهی به شهر در حوضه بجنورد. 114

4-10-1 سیلاب و برآورد آن در آبراهه های مورد مطالعه. 116

4-10-2 رسوب… 123

4-10-2-1 برآورد بار رسوبی در محل ایستگاههای هیدرومتری.. 123

فصل پنجم : قابلیت های سنگها و رسوبات و مخاطره شناسی توسعه شهری بجنورد

5-1 مقدمه. 130

5-2 ویژگیهای لیتولوژیکی واحدهای سنگی و غیر سنگی حوضه بجنورد. 130

5-2-1 ویژگیهای لیتولوژیکی واحدهای سنگی.. 130

5-2-1-1 سنگهای رسوبی حوضه بجنورد. 131

5-2-2 واحدهای غیرسنگی و آبرفتی حوضه شهری بجنورد. 139

5-2-2-1 واحد Qt1. 133

5-2-2-2 واحد Qt2. 133

5-2-2-3 واحد Qa1. 133

5-2-2-4 واحد QL 133

5-2-2-5 واحد Qc.. 133

5-3 بررسی ویژگیهای مهندسی رسوبهای سنگی و غیرسنگی در حوضه بجنورد. 134

5-3-1 ویژگیهای واحدهای غیرسنگی.. 134

5-3-1-1 شاخص های مهندسی واحد Qt2. 134

5-3-1-2 شاخص مهندسی واحد Qa1. 135

5-3-1-3 شاخص های مهندسی واحد Qc.. 136

5-3 -2 ویژگیهای مهندسی واحد سنگی حوضه بجنورد. 137

5-3-2-1 ویژگیهای سنگهای آهکی حوضه. 138

5-3-2-2 ویژگیهای سنگهای ماسه سنگی حوضه بجنورد. 139

5-3-2-3 بررسی مطالعات ژئوفیزیک (ژئوتکنیک) دشت و حوضه بجنورد : 140

5-4 خواص هیدروژئولوژیکی سازندهای سنگی رسوبی حوضه بجنورد : 141

5-5 مخاطرات رسوبات سنگی و غیرسنگی در توسعه شهری بجنورد. 143

5-5-1 سنگهای رسوبی ومخاطرات آنها در حوضه بجنورد. 144

5-5-2 سازندهای رسوبی حوضه و مخاطرات آنها در توسعه شهری.. 144

5- 6 ویژگیهای ژئوتکنیکی رسوبات دشت بجنورد و مخاطرات آن. 146

5- 7 ویژگیهای ژئوتکنیکی و مخاطرات هیدرودینامیکی رسوبات دشت بجنورد. 150

5-7-1 پارامترهای بکار گرفته شده به منظور برآورد نشست خاک… 150

5-7-2 نتایج بدست آمده از محاسبات نشست… 151

5-8 بررسی استعداد روان گرایی دشت بجنورد و مخاطرات آن. 152

5-8 -1 ویژگیهای پروفیل خاک دشت بجنورد. 154

5-8-2 زلزله ورودی.. 154

5-8-3 بررسی استعداد روانگرایی.. 154

5-8-4 داده های مورد نیاز ارزیابی استعداد روانگرایی.. 156

5-8-5 محاسبه فاکتور عمق.. 157

5-8-6 ارزیابی خطر روانگرایی در بخشهای مختلف حوضه. 157

فصل ششم : قابلیتهای تکتونیکی ومخاطره شناسی شهربجنورد

6-1 تکامل تکتونیکی.. 165

6-1-1 تکامل تکتونیکی در منطقه بجنورد. 165

6-2 گسله ها و ویژگیهای آن در حوضه بجنورد 166

6-2-1 انواع گسله ها 166

6-2-2 گسلش (گسل خوردگی): 167

6-2-3 گسله های فشارشی.. 167

6-2-4 گسلهای راستالغز: 172

6-2-5 مکانیسم گسلش و تحلیل تنش: 175

6-3 نتایج بررسیهای نئوتکتونیکی: 178

6-3-1 مفهوم علم نئوتکتونیک: 178

6-3-2 علائم و شاخص های زمین شناسی: 178

6-3-3 شواهد زئومورفولوژی زمین ریخت شناسی.. 179

6-3-4 تقسیم بندی گسله‌ها از دیدگاه فعالیت… 180

6-3-5 نشانگرهای باستان شناسی: 181

6-3-6 نشانگرهای تاریخی: 181

6-3-7 نشانگرهای زلزله شناسی: 181

6-3-8 نشانگرهای ژئودزی: 181

6-3-9 علائم و شواهد فعالیت های نئوتکتونیکی در منطقه بجنورد. 181

6-3-10 راستای عمومی تنش : 188

6-3-11 تحلیل سطوح لغزش و سازوکار فعال: 188

6-3-12 سازو کار ژرفی زمین لرزه ها: 189

6-3-13جهت گیری چین خوردگی ها: 189

6-3-14 نتیجه‌گیری.. 190

6-4 بررسی های لرزه زمین ساختی.. 190

6-4-1 لرزه‌خیزی ایران: 190

6-4-2 لرزه خیزی کپه داغ. 191

6-4-3 ایالت‌های لرزه زمین ساختی ایران: 192

6-4-3-1 تقسیم بندی بربریان (1976): 193

6-4-3-2 تقسیم‌بندی نوروزی (1976): (شکل 6-44). 193

6-4-3-3 تقسیم بندی نوگل سادات (1993193

6-4-3-4 پورکرمانی و اسدی (1374). 193

6-4-4 تاریخچه لرزه نگاری در پیرامون حوضه بجنورد. 194

6-4-4-1 زمین لرزه ‌های تاریخی (پیش از سده بیستم) گستره مورد مطالعه: 194

6-4-4-2 زمین لرزه‌های قرن بیستم.. 195

6-4-5 تقسیم‌بندی لرزه‌خیزی پیرامون حوضه مورد مطالعه بجنورد: 196

6-6-4 بررسی گسلهای فعال در گستره پژوهش: 197

6-4-7ویژگی های آماری داده های لرزه ای.. 197

6-4 -8 توزیع مراکز سطحی زلزله در کپه داغ: 197

6-4-9 توزیع مراکز سطحی زلزله در منطقه بجنورد: 198

6-4-10 ارتباط زمین لرزه ها با گسل های منطقه: 198

6-4-11 روابط آماری داده های لرزه ای: 199

6-4-11-1 رابطه فراوانی- سال: 199

6-4-11-2 فراوانی – بزرگا: 202

6-4-11-3 فراوانی – عمق کانونی: 203

6-4-11-4 رابطه بزرگای Ms وmb. 203

6-4-11-5 تعیین حد آستانه: 204

6-4-11-6 برآورد پارامترهای لرزه خیزی براساس رابطه گوتنبرگ – ریشتر. 204

6-4-11-7 برآورد دوره بازگشت زلزله (Return period). 205

6-4-11-8 برآورد بیشینه توان لرزه زایی گسله ها: 205

6-4-11-9 برآورد جابه جاشدگی در راستای گسله ها: 205

6-4-11-10 برآورد شدت در کانون زمین لرزه ها 206

فصل هفتم : روند توسعه شهری و تعامل آن با مخاطرات ژئومورفولوژیک

7-1 مقدمه : 211

7-2 : توسعه تاریخی و شکل گیری اولیه شهر بجنورد. 211

7-2-1 شهر قدیم بجنورد. 212

7-2-2 بجنورد امروز. 214

7-3 بررسی تحولات سیاسی جمعیتی و تأثیر آن بر توسعه شهری.. 218

7-3-1 مقدمه. 218

7-3-2 تعداد و تحولات جمعیت شهرستان بجنورد بر اساس تقسیمات سیاسی جدید.. 219

7-3-3 تحولات جمعیت شهر بجنورد. 222

7-3-4 مهاجرت… 223

7-3-5 برآورد جمعیت شهر بجنورد با استفاده از رشد طبیعی.. 225

7-4 روند توسعه و گسترش فیزیکی شهر بجنورد. 228

7-4-1 تحولات و کاربری اراضی شهری.. 228

7-4-2 مکان گزینی و توسعه شهر در طی ادوار گذشته.. 229

7-4-3 جهات توسعه231

7-4-4 ویژگیهای کالبدی 233

7-5 توسعه شهری و قابلیت اراضی در حوضه بجنورد236

7-5-1 طبقه بندی واحدهای اراضی و قابلیت ان در توسعه شهری236

7-5-2 بررسی اثرات شرایط خاکشناسی و منابع اراضی حوضه بجنورد بر فرایندهای مخاطره آمیز239

7-5-2-1 رطوبت خاک240

7-5-2-2 بافت خاک… 240

7-5-2-3 استحکام برشی.. 240

7-5-2-4 میزان کربنات کلسیم موجود در خاک… 241

7-6 نوع کاربری ـ پوشش زمین و تراکم پوشش گیاهی.. 241

7-6-1 نوع کاربری ـ پوشش زمین حوضه های مطالعاتی.. 241

7-6-2طبقه بندی نوع کاربری ـ پوشش زمین حوضه بجنورد. 242

7-6-3 تراکم پوشش گیاهی در حوضه بجنورد. 243

فصل هشتم: نتیجه گیری اولیه بر اساس لایه های اطلاعاتی و GIS

8-1 نتیجه گیری اولیه بر اساس نقشه های پایه روند توسعه شهری 250

8-2 نقشه توپوگرافی حوضه بجنورد 251

8-3 نقشه شیب (Slope map). 252

8-4 نقشه جهت شیب… 254

8-5 نقشه خاکشناسی و تناسب اراضی حوزه بجنورد. 256

8-6 لایه زمین های کشاورزی در معرض خطر. 257

8-7 لایه نقاط روستایی ادغام شده و در معرض خطر. 257

8-8 ویژگی های گسل شناسی حوضه بجنورد. 258

8-9 نقشه منابع آبهای سطحی و زیر زمینی حوضه بجنورد. 258

8-10 نقشه زمین شناسی حوضه بجنورد. 260

8-11نتیجه گیری نهائی.. 261

8-12 ارزیابی و اثبات فرضیات 267

8-13 راهبردهای اجرایی جهت توسعه شهر بجنورد 268

منابع فارسی:

1- آر . یو کوک و جی . سی . دورکمپ ؛ ژئومورفولوژی و مدیریت محیط ( جلد اول ) ترجمه شاپور گودرزی نژاد ، انتشارات سمت ، چاپ اول ، تهران ، پاییز 1377 ؛ صص 207 – 201 .

2- آر . یو کوک و جی . سی . دورکمپ ؛ ژئومورفولوژی و مدیریت محیط ( جلد دوم ) ترجمه شاپور گودرزی نژاد ، انتشارات سمت ، چاپ اول ، تهران ، پاییز 1377 ؛ صص 35 .

3- استانداری خراسان شمالی – حوادث غیر مترقبه – 1386 – آمار و خسارتا

4- خوانساری ، محمد ؛ دور? مختصر منطق صوری ، انتشارات دانشگاه تهران ، 1364 ؛ ص 48 .

5- ریمون ، کیوی ولوک وان کامپنهود ؛ روش تحقیق در علوم اجتماعی ، ترجمه عبدالحسین نیک گهر ، نشر توتیا ، چاپ ششم ، تهران ، بهار 1381 ؛ صص 75 و 218 .

6- ریچارد جی ، چورلی ، استانلی اِی سوم و دیوید ای . سودن ؛ ژئومورفورلوژی ( جلد سوم ) ، ترجمه احمد معتمد و ابراهیم مقیمی ، انتشارات سمت ، چاپ اول ، تهران ، زمستان – 1379 .

7- سازمان جهاد کشاورزی استان خراسان شمالی ؛ گزارش صندوق بیمه محصولات کشاورزی شهرسان بجنورد ، 1383 ؛ ص 21 .

8- سازمان جهاد کشاورزی استان خراسان شمالی ؛ مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان بجنورد ، بخش آبخیزداری ؛ نقشه با مقیاس 50000 : 1 زمین لغزشهای استان خراسان شمالی ، 1382 .

9- شجاعی ، حسن ؛ رخداد سوانح طبیعی سال 1995 ، مجله مسکن و انقلاب شمارهای 71 و 72 ؛ ص 59 .

بررسی رابطه بین هویت شهری و طراحی مبلمان شهری

در طراحی مبلمان شهری، باید ارسال پیام برای شهروندان با توجه به زبان و شیوه خصیصه های فرهنگی و هویت هر جامعه باشد، تا برای شهروندان قابل ملموس تر بوده و ارتباط بصری ایجاد کند و در طراحی مبلمان شهری تطابق بین فرم و عملکرد که مکمل هم میباشند ، حائز اهمیت است و اینکه این طراحی چگونه و در چه مکانهایی، با توجه به هویت شهر و جامعه طراحی شوند، خود نگرشی مهم برای آیتم هایی است که ما در طراحی مبلمان شهری انتخاب میکنیم. در این راستا میتوان به المان های درون شهر و پارکها اشاره کرد که نقش موثری در القاء هویت شهری و تقویت حس مکان شهروندان داشته و باید طوری طراحی شوند که خوانایی آنها از سوی شهروندان و هماهنگی طرح آنها با وقایع و اتفاقات آن مکان سازگاری داشته باشند و این مستلزم آن است که به نقاطی از قبیل ایست ها و مکث ها، گذرها، آمد و شدهای جمعیتی توجه داشته باشیم تا تطابق بین فرم و عملکرد را در طراحی رعایت کرده باشیم، این مقاله سعی بر آن دارد تا به بررسی مبلمان شهری از حیطه منظر شهری و هویت شهری بپردازد چرا که فضاها و محیطهای انسان ساخت خود نماد آینهای است که هویت شهری را منعکس میکنند.

بررسی شاخصه های شهری در ساختار فضای شهر ایرانی

پاسخگویی به نیازهای اجتماعی انسان و تامین فرصتهای لازم در زمینه کسب تجارب اجتماعی وی ، مستلزم وجود فضا و
قرارگاه کالبدی است.از دهۀ 1990 میلادی تا کنون ، دیدگاه مبتنی بر بعد اجتماعی یا لایه برابری ، مساوات وعدالت اجتماعی
توسعه پایدار در حوزه اکولوژی اجتماعی مورد بحث قرارمیگیرد، با اعتقاد به اینکه بازیگران اصلی در توسعه، انسان و
اجتماعات او هستند . تحقیق با این پرسش آغاز می شود که شهر سنتی ایرانی با سازماندهی تعریف شده و مناسب کالبدی
که دارد چگونه به پیوستگی اجتماعی دست یافته و شهر را در مقابل ناهنجاریها و رخدادهای پیش بینی نشده ایمن و پایدار
نموده است .هدف از نگارش مقاله حاضر، بیان رابطه بین شاخصه های اجتماعی با ساختار کالبدی فضاهای شهری میباشد .
راهبرد مورد استفاده برای انجام تحقیق حاضر ، تفسیری و تاریخی است و جهت گیری اتخاذ شده از نوع تبیینی و جزء نگر
هست.تدبیرمورداستفاده اسناد و شواهد مادی موجود میباشد .در آن مفاهیم هویتی که در شکل گیری کالبد فضای شهر ایرانی
موثرند در مصادیق و نمونه هایی از فضای شهر ایرانی، شناسایی شده است و با مطالعه مولفه های مطلوب شهری ،مورد
ارزیابی قرار می گیرد. نهایتاٌ نتیجه تحقیق به صورت یک نمودار مفهومی بیا ن می شود که یک سوآن بارزه های معنوی و
کالبدی فضاهای شهر ایرانی است قرار دارد در سوی دیگر بعد از بررسی شاخصهای مکان مطلوب به بیان عوامل کالبدی که
آن را ازسایر تمدنها متمایز می کند ، می پردازد .نتایج حاصل از مقایسه شاخصه های طرح شده در مدل، نشان می دهد که
عوامل کالبدی دخیل درشکل دهی مکان مطلوب فضای شهرسنتی ایرانی که در هویت بخشی به فضای شهری ایرانی نقش
عمده ای ایفا میکنند چگونه می تواند در ارتقای کیفیت اجتماعی شهر ایرانی موثر باشند .

اهمیت گرافیک محیطی در سیمای شهری

گرافیک محیطی به دنبال پژوهشهای فراوان هنرمندان )اوایل قرن بیستم( از یکسو با هدف ارتقای کیفیت و شرایط زندگی شهروندان و از سوی دیگر پیرو آرای هنرمندان و متفکرین پس از عصر مدرن، به منظور خارجکردن هنر از محیطهای بسته نگارخانه ها، و تعمیم هنر به فضای زندگی روزمره و استقبال مخاطبین، اهمیت و جایگاه ویژهای یافت. بدین ترتیب زمینه همکاری معماران و شهرسازان با نقاشان، مجسمهسازان و طراحان گرافیک فراهم شد و همگام با پیشرفت و رواج روزافزون هنر گرافیک در این دوران، این هنر نیز به عنوان شاخهای از هنرهای تجسمی مورد استفاده معماران و شهرسازان قرار گرفت. به این ترتیب هنر طراحی محیطی به کمک علائمی رسا و زیبا، ارتباط سریع و آسان مردم با مکانها و رویدادها را میسر میسازد.

تدوین راهبردهای طراحی شهری در اقلیم گرم و خشک با رویکردی پایدار(نمونه موردی شهر یزد)

این مقاله به تدوین راهبردهای طراحی شهری در اقلیم گرم و خشک با رویکردی پایدار(نمونه موردی شهر یزد) می پردازد