ایجاد یک سیستم خبره برای تشخیص انواعی از کمخونی

عنوان مقاله: ایجاد یک سیستم خبره برای تشخیص انواعی از کمخونی

قالب بندی: word

تعداد صفحات:35

شرح مختصر:

کمخونی (آنمی) به صورت کاهش تعداد گلبولهای قرمز یا کاهش مقدار هموگلوبین یا کاهش حجم کل گلبولهای قرمز به حجم خون تعریف می‌شود. کمخونی یک بیماری نیست، بلکه علامتی برای تعداد زیادی از بیماریهاست. کمخونی هر چند در حالتهای خفیف یا مواردی که در زمان طولانی و به کندی ایجاد شده است ممکن است علائم واضحی نداشته باشد ولی در غیر از این موارد علانم بالینی گسترده و بسیار زیادی دارد که از حوصله این بحث خارج است.

در یک آزمایش شمارش سلولهای خون (CBC) بر اساس مقدار هموگلوبین (HGB) یا تعداد گلبولهای قرمز (Red Blood Cell - RBC) می‌توان به کمخونی پی‌برد. آزمایش شمارش سلولهای خون توسط دستگاه شمارنده سلولها (Cell Counter) انجام می‌شود. این دستگاه به این شکلی عمل می‌کند که مقدار کمی از خون لخته نشده بیمار در ظرفهای مخصوص نمونه آن قرار داده می‌شود و دستگاه به صورت کاملا اتوماتیک این نمونه را بررسی و گزارش نتایج را به صورت چاپ شده یا منتقل شده به رایانه تحویل می‌دهد. در گزارشهای این دستگاه‌ها حتی در موارد قدیمی معمولا بیش از 10 شاخص خونی، اندازه گیری شده است. از موارد معمول این شاخصها تعداد گلبولهای قرمز (RBC)، تعداد گلبولهای سفید (WBC)، تعداد پلاکتها (PLT)، هموگلوبین (HGB)، هماتوکریت(نسبت حجم گلبولهای قرمز به حجم خون) (Hematocrit - HCT)، شاخص اندازه سلولها (Mean Corpuscular Volume - MCV )، شاخصهای رنگ سلول (MCHC و MCH) و شاخص پرکندگی اندازه گلبولهای قرمز (Red cell Distribution width - RDW) می‌توان نام برد.

تالاسمی یک بیماری کمخونی مادرزادی است که در این بیماران گلبولهای قرمز لیز (شکسته) می‌شوند و در نتیجه در خون این بیماران گلبولهای قرمز به صورت کوچکتر و کم رنگتر از حال طبیعی دیده می‌شوند. همچنین از نشانه‌های آن خونسازی غیر موثر است. تالاسمی در حقیقت مجموعه‌ای از بیماریها است و به گروههای زیادی تقسیم می‌شود. از نظر بالینی آن را به دو دسته تالاسمی ماژور و مینور تقسیم می‌کنند. تالاسمی ماژور علائم بالینی مشخصی دارد و مشکلات نسبتا زیاد بیماران، باعث تشخیص آنها در همان سالهای اول زندگی می‌شود. اما در تالاسمی مینور بیمار تقریبا هیچ شکایتی ندارد و به جز علانم آزمایشگاهی،‌ این بیماری نشانه بالینی خاصی ندارد. از این جهت حتی آن را بیماری نمی‌نامند و اصولا این افراد نیازی به درمان ندارند. با این وجود باید تالاسمی مینور را تشخیص داد، چرا که در صورت ازدواج مرد و زنی که هر دو تالاسمی مینور دارند، فرزند آنها ممکن است مبتلا به تالاسمی ماژور به دنیا بیاید. همین امر باعث شده است که در کشور ما از کارهای که به صورت قانونی در هنگام ازدواج باید صورت گیرد بررسی زوجین از نظر تالاسمی مینور است. مراحل تشخیص به این شکل است که افرادی که در آزمایش شمارش سلولهای خونی (CBC) آنها، گلبولهای قرمز کوچک و کمرنگ وجود دارد که این امر با کاهش هموگلوبین (Hg) و شاخص اندازه سلول (Mean Corpuscular Volume -MCV) مشخص می‌شود، با آزمایشهای اختصاصیتری از قبیل الکتروفورزیس هموگلوبین بررسی شده و تشخیص نهایی به دست می‌آید.

نکته‌ای که در این جا باید به آن اشاره کرد این است که پس از مشخص شدن اندازه کوچک گلبولهای قرمز با توجه به شاخص MCV، چند تشخیص افتراقی وجود دارد. این کوچکی ممکن است به علت تالاسمی مینور یا کمخونی فقر آهن یا بیماریهای مزمن باشد. در مورد بیماریهای مزمن معمولا مشکل چندانی نیست و این بیماران به خاطر علائم و تشخیص قبلی، معمولا به سادگی از بقیه بیماران جدا می‌شوند. اما در فردی که به عنوان مثال در هنگام ازدواج مشخص می‌شود که MCV پایینی دارد، باید تعیین نمود که تالاسمی مینور دارد یا فقر آهن. برای بدست آوردن این تشخیص می‌توان از آزمایشهای اختصاصی تالاسمی مینور مانند الکتروفورزیس هموگلوبین یا از آزمایشهای اختصاصی آهن مانند میزان فریتین و آهن خون استفاده نمود.....

هدف این پروژه آشنایی اولیه محققان و دانشجویان بویژه محققان و دانشجویان گروه پزشکی با مفاهیم شکبه عصبی مصنوعی است. در این راستا در ادامه دو فصل خواهیم داشت. در فصل اول توضیحی در مورد مفاهیم و طرز کار شبکه‌های عصبی ارائه می‌شود و سپس در فصل دوم با دیدگاهی ساده تهیه و طراحی یک سیستم شبکه عصبی را برای افتراق کمخونی، شبیه سازی می‌کنیم و یک شبکه عصبی مصنوعی را در برنامه MATLAB پیاده‌سازی می‌نماییم.