نگاه تطبیقى به ضمان طبیب در مذاهب اسلامى (34 صفحه word)
فهرست مطالب :
معانی ضمان و موارد استعمال آن. 6
ج. نقد و ارزیابى ادله مشهور:24
چکیده
مسئولیت مدنی پزشک دارای دو جنبه است. از یک سو، پزشک متعهد است، بیماری شخص را درمان نماید؛ این تعهد پزشک از نوع تعهد به وسیله و مسئولیت او نسبت به عدم بهبود بیمار، مبتنی بر تقصیر است. از سوی دیگر، پزشک متعهد است، تلاش کند تا در جریان معالجه، زیان و خسارت جدید به بیمار وارد نشود. نسبت به این جنبه از تعهد پزشک و مبنای مسئولیت او اتفاق نظر وجود ندارد. در نظام حقوقی ایران مستنبط از ظاهر مواد 319 و 322 قانون مجازات اسلامی، استنباط می شود، پزشکی که با رضایت بیمار به معالجه او می پردازد، مسئول زیان وارده بر اوست هر چند مرتکب تقصیر نشده باشد، مگر اینکه قبل از معالجه برائت اخذ کرده باشد.
کلیدواژگان
اخذ برائت؛ اذن بیمار؛ ضمان طبیب؛ مبنای مسئولیت مدنی پزشکی.؛ مشهور فقهاء
بیان مسئله:
در دستورات اسلامى به بهداشت و امور پزشکى توجه خاصى مبذول شده و بهداشت از ارزش والایى برخوردار است چنان‌که رسول خدا(ص) فرمودند: «العلم علمان علم الابدان و علم الادیان.»۱
مقدمه
پزشکى, از گذشته تاکنون, دوره هاى گوناگونى را پشت سر گذاشته است و پزشکان, طى این دوره ها تجربه هاى بسیارى را اندوخته اند همواره ایشان در جوامع انسانى, از احترام برخوردار بوده اند و پزشکى حرفه اى مقدس به شمار آمده است. بدین ترتیب, قانون گذاران نیز نتوانسته اند آن را نادیده گیرند و براى کنترل و ساماندهى این حرفه گاه حکمى سخت گیرانه و گاه حکمى معتدلانه داده اند; چه از سویى تن آدمى شریف است و به مخاطره انداختن آن گناهى نابخشودنى به شمار مى آید که زیان وارد بر آن را باید جبران کرد تا هیچ زیانى جبران نشده نماند, و از سوى دیگر, نبود افرادى که درد بیماران را تسکین مى دهند و آلام آنان را برطرف مى سازند نیز به پیکر جامعه زیان وارد مى آورد و جامعه را به مخاطره مى اندازد که خوشایند هیچ قانون گذارى نیست.
جمع‌بندى
با بررسی‌هایىکه انجام گرفت معلوم شدکه طبیب هرچند حاذق و ماهر و محتاط باشد اگر در اثرطبابت و معالجه او بیمارتلف شودیا نقص عضوىحاصل شود و یا قوه‌اى از قوا را از قبیل قوه باصره یا سامعه و یا … از دست بدهد و هم‌چنین خسارات مالى حاصله از طریق معالجه بىثمر و یا خطایى را، ضامن خواهد بود و باید از مال‌خود خسارات را جبران نماید.
منابع و پىنوشتها:
۱-روضه کافى،ص ۲۴۵٫
۲-مسئولیت مدنى ناشى از خطاى شغلى پزشک از شجاع‌پوریان، ص ۶-۳۵ به نقل از المسئولیت‌ها لاطباء دکتر ابراشى.
۳-وسائل الشیعه، ج ۱۸،ص ۲۲۱٫
۴-شرایع، محقق کتاب الدیات؛ جواهرالکلام، ج ۴۳،ص ۴۴؛مجمع البرهان، محقق اردبیلى، کتاب الدیات، ریاضالمسائل ج ۲،ص ۵۹۶ و …
